بررسی میزان آگاهی بیماران و رعایت حقوق آنها در بیمارستان های منتخب نظامی

هر بیمار در زمان مراجعه به مراکز درمانی بدون هیچ تبعیضی دارای حقوق قانونی است که رعایت آن از سوی ارائه دهندگان خدمت الزامی است. علم به حقوق خود و رعایت آن توسط مسئولین سبب بالا رفتن رضایت مندی از خدمات مراکز درمانی شده و به تبع آن موجب افزایش اثربخشی اقدامات درمانی خواهد شد. هدف از انجام این مطالعه تعیین آگاهی بیماران از حقوق خود و میزان رعایت حقوق آنها در بیمارستان های منتخب نیروهای مسلح می باشد.
مطالعه حاضر از نوع توصیفی-مقطعی بوده و در 6 بیمارستان منتخب نظامی و بر روی 360 بیمار بستری در سه ماهه اول 1391 انجام گردیده است. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته50 سوالی بود که پس از تایید روایی و پایایی آن بصورت مصاحبه مستقیم با بیمار مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها با استفاده ازآزمون های تی مستقل و آنالیز واریانس یک طرفه در نرم افزارSPSS-16 تجزیه و تحلیل گردید.
9/46% بیماران زن و 1/53% مرد بودند. میانگین سنی بیماران 5/15±3/44 بود. 3/8% بیماران سربازان وظیفه، 6/38% شاغلین نظامی، 2/27% بازنشسته و 9/25% از خانواده های نیروهای مسلح و آزاد بودند. یافته ها نشان داد سطح آگاهی خوبی از حقوق بیمار در 3/7% بیماران در حد خوب، در 9/10% متوسط و در 8/81% ضعیفی بود. بین میزان آگاهی با سطح تحصیلات (001/0 =P) و بخش بستری (003/0 = P) رابطه معنی داری وجود داشت. در مورد رعایت حقوق بیمار نیز نشان داده شد که 2/5% ضعیف، 8/75% متوسط و 19% موارد خوب بوده است. بین میزان رعایت حقوق بیمار با بخش بستری (04/0=P) و شغل (001/0=P) و سن (008/0=P) رابطه معنی داری مشاهده گردید. بیشترین میزان رعایت حقوق بیماران مربوط به حیطه درمان مناسب (2/34%) و کمترین آن مربوط به حیطه انتخاب و تصمیم گیری در درمان (1/8%) برآورد شد.
نتایج این مطالعه نشان داد که نه تنها بیماران آگاهی ضعیفی از حقوق خود دارند، بلکه ارائه دهندگان خدمت نیز حقوق آنان را به طور مطلوبی رعایت نمی کنند. ارائه برنامه های آموزشی در سطح جامعه برای شناخت حقوق بیماران و نظارت بیشتر بخش حاکمیت بالینی بیمارستانها و ارگان های مربوط نظیر بازرسی توصیه می شود.