ترسیم نقشه جغرافیایی میزان مرگ و میر ناشی از سرطان دستگاه گوارش در استان های مازندران و گلستان

سرطان به عنوان سومین علت مرگ در ایران شناخته شده است. استان های شمالی کشور به خصوص مازندران و گلستان دارای میزان بروز بالای سرطان گوارش هستند. هدف این مطالعه، یافتن توزیع جغرافیایی میزان مرگ و میر این بیماری و استانداردسازی آن جهت تعیین تفاوت های موجود بین شهرستان ها در نقشه بود.
داده های این مطالعه مربوط به موارد مرگ ناشی از سرطان دستگاه گوارش ثبت شده در سال های 84-1380 در استان های گلستان و مازندران بود. برای استفاده از مدل رگرسیون Poisson تعمیم یافته، از داده های انبوهه استفاده شد و با محاسبه میزان مرگ و میر، پس از استانداردسازی با استفاده از نرم افزار GIS (Geographic information systems) نسبت به ترسیم نقشه جغرافیایی اقدام گردید.
از بین 5715 فرد فوت شده به علت سرطان دستگاه گوارش، 18/65 درصد مربوط به استان مازندران و 82/34 درصد مربوط به استان گلستان بودند. میزان مرگ و میر استاندارد شده در نقاط مرکزی استان مازندران، مقدار کمتری را نشان داد. از شهرستان چالوس تا مرز گرگان، SMR (Standardized mortality ratio) بیشتر بخش ها بین 0/1-9/0 به دست آمد. از ابتدای مرزبندی گرگان تا انتهای شرقی مرزهای جغرافیایی استان گلستان، برای تمامی بخش ها میزان مرگ و میر بالاتر از 1 به دست آمد. مدل رگرسیونی تا حدودی ناهمگنی مربوط به SMR را از بین برد.
تغییرات میزان مرگ و میر ناشی از سرطان دستگاه گوارش، از روی نقشه جغرافیایی استان های مازندران و گلستان بیان کننده مخاطره بالا و تاثیر ساختار جغرافیایی و اجتماعی- اقتصادی این منطقه می باشد.