اخلاق و حیوانات: رویکردها و نظریه ها

رفتاری که ما آدمیان با حیوانات داریم موضوع شاخه ای از اخلاق کاربردی است که آن را اخلاق حیوانات می نامند. در اخلاق حیوانات رویکردهای گوناگونی وجود دارد: رویکرد تحلیلی، رویکرد قاره ای، رویکرد پراگماتیستی و رویکرد الاهیاتی. از سوی دیگر فیلسوفان اخلاق نظریه های کلاسیک اخلاق را در این حوزه به کار گرفته و در خصوص حیوانات موضع گیری کرده اند. در یک تقسیم بندی کلی این نظریات در دو دسته جای می گیرند: (1) نظریه های مستقیم (2) نظریه های غیر مستقیم. ذیل نظریه های غیر مستقیم، نظریه های کانتی و قرارداد اجتماعی قرار می گیرند و نظریه های مستقیم خود به دو دسته تقسیم می شوند: نظریه های قائل به برابری انسان و حیوانات و نظریه های قائل به عدم برابری. پژوهشگر حوزه اخلاق حیوانات با آگاهی از رویکردها و نظریه های موجود، آن ها را در موضوعات جزیی تر این حوزه - همچون آزمایش بر روی حیوانات، استفاده از آن ها در باغ وحش ها و سیرک ها و... - به کار خواهد برد. نوشتار حاضر در پی آن است که چارچوب های اصلی شاخه اخلاق حیوانات را به اجمال معرفی و پیشنهادی در مورد بهترین رویکرد برای جامعه ایران ارایه نماید.