اندازه گیری پرتوزایی طبیعی چابهار

مواد پرتوزای طبیعی با گسیل دائمی پرتو و ورود به بدن از طرق مختلف سبب بیماری می شوند. در صورتی که پرتو به میزانی بیش از معیار تعیین شده توسط کمیته بین المللی حفاظت در برابر تابش باشد ایجاد نوعی بیماری یا مرگ خواهد کرد. این مطالعه به این منظور انجام گرفت تا مقدار پرتوزایی در آب، خاک و هوای شهر چابهار از استان سیستان و بلوچستان سنجیده شود.
جهت تحقیقات رادیواکتیویته آب، هوا و خاک چند نقطه شهر چابهار انتخاب شد. مطالعات پرتوزایی آب آشامیدنی در محلی بنام بندرگاه و میدان شهر و نیز تحقیقات خاک در روستای طیس و شیلات و همچنین پرتوزایی هوا در نقاط مذکور انجام گرفت. اندازه گیری پرتوزایی توسط تکنیک اسپکترومتری گاما با استفاده از آشکارساز گاما از نوع ژرمانیوم با خلوص بالا انجام شد.
متوسط غلظت اکتیویته پتاسیم 40، رادیم 228 و توریم 232 در خاک و رادیم 228 در آب آشامیدنی و آب مصرفی گیاه اندازه گیری شد. متوسط غلظت مواد پرتوزای خاک 5/34±450 بکرل بر کیلوگرم پتاسیم 40، 5/2±5/28 بکرل بر کیلوگرم رادیم 228 و 6/2±3/24 بکرل بر کیلوگرم توریم 232 بود. در آب آشامیدنی میزان غلظت رادیم 228 کمتر از 2 میلی بکرل بر لیتر بود که در مقایسه با حد استاندارد جهانی (ICRP) ایجاد بیماری نمی کند و حدودش کمتر است. میزان دوز جذبی در هوا 20- 5/485 نانوگری بر ساعت و میزان دوز موثر بین 5/24 تا 596 میکروسیورت بود.
اختلاف چشمگیری در مورد پتاسیم 40 و توریم 232 و رادیم 228 نسبت به متوسط بعضی از نقاط جهان وجود داشت که ممکن است به سبب عوامل مختلفی مانند توده میکروبی یا مواد آلی موجود باشد. البته این منطقه کمترین تابش در مقایسه با متوسط جهانی را داشت.