بررسی اثر ضد باکتری عطرمایه گیاه کلپوره بر روی باکتری های بیماریزای انسانی

باکتری های بیماری زا از عوامل مهم بیماری در انسان و محصولات کشاورزی می باشند. عوارض جانبی ناشی از استفاده از داروهای شیمیایی و مصرف نگه دارنده های شیمیایی ضرورت تحقیق روی استفاده از ترکیب های طبیعی به ویژه عطر مایه ها جهت جلوگیری از رشد باکتری ها شده است. هدف از این تحقیق، بررسی اثرات ضد باکتری عطر مایه گیاه کلپوره بر روی باکتری های بیماری زای انسانی در استان کرمان می باشد.
جهت شناسایی ترکیب های شیمیایی و بررسی اثرات ضد باکتری گیاه کلپوره poliumL.)Teucrium)،برگ ها با شاخه های جوان این گیاه از رویشگاه طبیعی آنها در اردیبهشت ماه 1389 در مرحله تمام گل دهی از روستایی واقع در استان کرمان جمع آوری گردید. نمونه ها تمیز و پس از خشک کردن در سایه، عطر مایه گیری با روش تقطیر با آب انجام شد. ترکیب های موجود در عطر مایه با استفاده از سو انگاری گازی تجزیه ای (GC) و گاز سوانگار متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) مورد شناسایی قرار گرفت. هم چنین فعالیت ضدباکتری عطرمایه این گیاه بر روی باکتری های گرم مثبت و گرم منفی مورد آزمایش با اندازه گیری قطر هاله عدم رشد انجام شد.
بازده عطر مایه حاصل از گیاه کلپوره 75/0% بود. از مجموع 28 ترکیب شناسایی شده در عطر مایه گیاه کلپوره با 75/99 %خلوص، ترکیب های آلفا پینن با 52/12%، لینالول با 63/10% و کاریوفیلن اکساید با 69/9% بیش ترین درصد عطر مایه را تشکیل می دهند. برای بررسی اثرات ضد باکتری عطر مایه گیاه کلپوره بر روی 9 سوش باکتری نیز با روش انتشار در آگار Disc diffusion method که شامل سه نوع باکتری گرم مثبت، استافیلوکوکوس آرئوس، استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس و استرپتوکوکوس فکالیس و شش نوع باکتری گرم منفی، سودوموناس آئروجینوزا، شیگلا فلکسنری، کلبسیلا پنومونی، سالمونلا تیفی، سراشیامارسسنس و اشرشیا کلی با اندازه گیری قطر هاله عدم رشد بررسی شد. اثر عطرمایه این گیاه بر روی باکتری های گرم مثبت استافیلوکوکوس آرئوس واستافیلوکوکوس اپیدرمیدیس و همه باکتری های گرم منفی مورد آزمایش بیش از آنتی بیوتیک تتراسایکلین است.
نتایج نشان داد که عطر مایه گیاه کلپوره مورد مطالعه داری اثر ضد باکتری قابل توجهی می باشد. با توجه به درصد بالای ترکیب های آلفاپینن و لینالول موجود در عطر مایه گیاه کلپوره با خواص ضد باکتری که دارند، از عطر مایه این گیاه می توان جهت مقابله با باکتری های بیماری زای خاص استفاده کرد.