مقایسه تاثیر دانش پیشگیری از بیماری و بهسازی محل سکونت در کنترل لیشمانیوز پوستی: یک تجربه طبیعی در شهر بم

هنوز ناشناخته های زیادی در مورد پیشگیری، کنترل و درمان لیشمانیوز پوستی نوع شهری که مخزن اصلی آن انسان است وجود دارد. شهرستان بم یکی از کانون های قدیمی این بیماری است که در حال حاضر به صورت یک مرکز آموزش و پژوهش بین المللی مطرح می باشد. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر دانش پیشگیری و بهسازی منازل مسکونی بر کنترل لیشمانیوز پوستی و مبتنی بر یک تجربه طبیعی در شهر بم انجام گرفت.
در این مطالعه تحلیلی مبتنی بر مداخله طبیعی زلزله، نمونه گیری به صورت تصادفی و خوشه ایاز محله های آلوده شهر در دو مقطع از زمان قبل و بعد از زلزله انجام شد. در دو بررسی با روش یکسان با مراجعه به منازل مسکونی و بازدید وضعیت بهداشت محیط خانه ها و پرسش از اعضای خانوارها در مورد سابقه ابتلا در سه سال اخیر هر دوره، داده ها در پرسشنامه های مربوطه ثبت گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS با آزمون های t و مجذور مربعات و رگرسیون خطی با (05/0 P<) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
سطح دانش پیشگیری از لیشمانیوز پوستی و بهسازی منازل مسکونی به طور معنی داری در سال 1389 (بعد از زلزله) بالاتر از سال 1371 (قبل از زلزله) بوده است (0001/0P<). اما میزان آگاهی در هیچیک از دو دوره به طور مستقیم تاثیری در میزان بروز نداشته است در حالی که بهسازی منازل مسکونی در کاهش میزان بروز موثر بوده و از نظر آماری به شدت معنی دار می باشد (0001/0P<). در منازل مسکونی که بهسازی بهتری داشتند، سطح دانش پیشگیری از بیماری در بین سرپرستان خانوار هم بالاتر (ضریب همبستگی7/0 و سطح معنی داری 001/0P<) بود.
از آنجایی که زلزله تغییرات اساسی در شرایط زندگی از جمله نحوه ساخت و ساز منازل و افزایش آگاهی پیشگیری از بیماری ایجاد نموده است، بهسازی محیط به طور مستقیم و افزایش آگاهی به طور غیرمستقیم در کاهش میزان بروز لیشمانیوز موثر بوده است. به طوری که افراد دارای دانش پیشگیری بالاتر منازل مسکونی بهداشتی، بی نقص و یا با نقص کمتری ساخته اند در نتیجه برای کنترل و یا برنامه حذف منطقه ای لیشمانیوز پوستی نوع شهری در کنار درمان به موقع بهسازی منازل مسکونی با مشارکت مردم توصیه می شود.