پایش سکونتگاه های مرزی در راستای شناخت کانون های تهدید امنیت مورد: روستاهای استان خراسان جنوبی

مرز های بین المللی، نقش اساسی در امنیت و توسعه سرزمینی دارد. از سوی دیگر، نیل به امنیت همه جانبه مستلزم یکپارچگی سطح توسعه مناطق مرزی است. در عمده نواحی مرزی کشور از جمله خراسان جنوبی، تنها سکونتگاه های روستایی عرصه مرزی را متراکم از جمعیت ساخته و نقش برجسته ای در تامین امنیت محلی (نوار مرزی) ایفا می کند. به رغم این کارکرد ویژه، روستاهای مرزی همواره به سبب موقعیت قرارگیری دور از امکانات و خدمات بوده اند و به عبارتی، سطح پایینی از توسعه دارد. هدف اساسی تحقیق حاضر شناخت کانون های تهدیدکننده امنیت مرزی و عامل مهم موثر بر آن می باشد. بدین سان دو سوال اساسی مدنظر بوده است: اول، چه رابطه ای بین برخورداری خدماتی سکونتگاه های روستایی و تامین امنیت وجود دارد؟ دوم این که، سکونتگاه های مرزی خراسان جنوبی تا چه اندازه تهدیدکننده و یا تامین کننده امنیت هستند؟ جامعه آماری تحقیق شامل 55 پارچه سکونتگاه روستایی مرزی بوده که به روش همه-شماری ارزیابی شد و آمار مورد نیاز با روش های اسنادی و میدانی فراهم گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از تکنیک TOPSIS، تحلیل رگرسیون و تحلیل خوشه ایدر محیط نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتیجه نشان داد که بین برخورداری روستاها و تامین امنیت، رابطه معنی دار برقرار است و برای تامین امنیت لازم است اولا سطح برخورداری روستاهای مرزی افزایش یابد و ثانیا نابرابری موجود در ارائه خدمات تعدیل پیدا کند که این مسئله در اصل مقاله به جزئیات مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به گستردگی مرز خراسان جنوبی با کشور افغانستان و مسائل منطقه ای، تاکیدات برنامه های فرادستی بر ضرورت توسعه همه جانبه روستاها، ضرورت حفظ امنیت و تمامیت ارضی کشور، تمهیدات و مطالعات امنیتی، نتایج تحقیق می تواند مورد بهره برداری متولیان توسعه و امنیت در منطقه خراسان جنوبی قرار گیرد.