تبارشناسی پارک های شهری دوره پهلوی اول، نمونه موردی: باغ ملی تهران

پارکها به عنوان یک از مهمترین عناصر در فضای سبز شهری، نقش بسیار مهمی در زندگی اجتماعی و مراودات فرهنگی شهرنشینان دارند. در فرهنگ ما اگر چه ایجاد فضای سبز به معنای خاص آن به صورت «باغ» پیشینه بسیار کهنی دارد و به دوره هخامنشیان باز می گردد، اما از اواسط دوره قاجار و به دنبال افزایش مراودات ایران با غرب، شاهد تاثیر پذیری سبک باغسازی در ایران از سبک های غربی می باشیم. با این حال حضور پارک های شهری به مفهوم امروزی در فضای شهر های ایران سابقه چندان طولانی نداشته و به ابتدای دوره پهلوی اول باز می گردد. «باغ ملی تهران» که از آن به عنوان نخستین پارک عمومی شهری در ایران یاد می گردد، اگر چه دارای عمر بسیار کوتاهی در ابتدای قرن حاضر بوده است، ولی اهمیت بسیار زیادی در فضای شهری تهران به عنوان اولین پارک شهری داشته است. در این راستا شناسایی ساختار و ویژگی های باغ ملی تهران به عنوان نخستین پارک در ایران می تواند راهگشای شناسائی روش و سبک معماری منظر در دوره پهلوی اول باشد. پژوهش حاضر با استفاده از روش پژوهش مطالعه موردی به دنبال شناسایی عوامل تاثیر گذار در شکل گیری پارک های شهری در ایران و بازشناسی با غ ملی تهران به عنوان نخستین پارک شهری ایران می باشد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که شکل گیری پارک های شهری در دوره پهلوی اول در ایران معلول عوامل داخلی و خارجی مختلفی بوده است. از سوی دیگر نخستین پارک های شهری در تهران و ایران تحت تاثیر سبک های معماری منظر غربی شکل گرفته اند.