نقش انصاف در مسئولیت مدنی

با وجود تحولات صورت گرفته در نظام های مسئولیت مدنی، مفهوم سنتی انصاف که ریشه در اخلاق دارد، کمرنگ نشده است و این مفهوم به تناسب این تغییرات با چهره ای جدید به میدان آمده تا بازیگردان مهمی در صحنه باشد. سهم انصاف در نظریه های توجیهی مسئولیت مدنی (عدالت اصلاحی، عدالت توزیعی و کارایی) و مشاهده مصادیقی از آن در مبانی، ارکان و آثار مسئولیت مدنی این پرسش را مطرح کرده که آیا از انصاف می توان به عنوان یک قاعده در مسئولیت مدنی یاد کرد یا نقش فرعی دارد و استثنایی است بر قواعد عمومی؟ در این مقاله با استقرا در قسمت های مختلف مسئولیت مدنی در نظام های حقوقی سعی شده نقش و جایگاه انصاف در مسئولیت مدنی مورد نقد و بررسی قرار گیرد. مطالعه انجام شده نشان می دهد که تحولات صورت گرفته در مبانی مسئولیت مدنی، گسترش پاره ای از مسئولیت های محض، نظام مسئولیت مضطر، نقش تقصیر زیاندیده، پیدایش مفهوم تقصیر انتفاعی، میزان دین مسئولیت مدنی و نحوه جبران آن و... بر پایه انصاف استوار است.