بررسی کارآیی شش روش تعیین وضعیت در مراتع نیمه استپی منطقه زاگرس مرکزی

این تحقیق با هدف بررسی و مقایسه کارآیی برخی از روش های تعیین وضعیت مرتع شامل روش های چهار فاکتوری، چهارفاکتوری تعدیل شده، فرکانس، مقایسه با مرجع، استرالیایی و استرالیایی تعدیل شده در 7 سایت واقع در دو مکان مرتعی از رویشگاه نیمه استپی استان اصفهان انجام شد. ابتدا با توجه به وضعیت پوشش گیاهی و خاک سایت های مورد مطالعه و نظر سه نفر کارشناس خبره، تعداد 4 وضعیت شاهد (عالی، خوب، متوسط و ضعیف) شناسایی و در هر سایت با استفاده از روش سیستماتیک-تصادفی تعداد 30 پلات یک متر مربعی قرار داده شد و داده های مورد نیاز برای استفاده از روش های مختلف ارزیابی مراتع از جمله میزان تولید گیاهان، درصد پوشش تاجی، داده های مربوط به وضعیت خاک سطحی و فراوانی گونه های گیاهی اندازه گیری شد. وضعیت مرتع در تمامی این سایت ها با استفاده از 6 روش مورد ارزیابی، تعیین شد. برای مقایسه روش ها، وضعیت های بدست آمده از روش های مختلف با وضعیت های شاهد مقایسه و میزان تشابه نتایج در روش های مختلف نیز بررسی شد. روش هایی که اختلاف کمتری را با روش شاهد نشان دادند و همچنین نتایج ارزیابی آنها از تشابه بیشتری با سایر روش ها برخوردار بود، به عنوان روش های برتر انتخاب شدند. با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و در نظر گرفتن معیارهای صحت روش، زمان اجرا، عینی بودن، راحتی کار، مناسب بودن دامنه امتیاز و تعداد پارامترها، روش های مورد مطالعه در نرم افزار Expert choice مقایسه شد. نتایج نشان داد که روش چهار فاکتوری، استرالیایی تعدیل شده و فرکانس روش های مناسبی برای بررسی وضعیت مراتع در رویشگاه های نیمه استپی است. همچنین روش فرکانس بهترین روش به لحاظ زمان اجرا، عینی بودن، راحتی کار و تعداد پارامترهای مورد ارزیابی است. همچنین روش استرالیایی تعدیل شده به لحاظ صحت روش و مناسب بودن دامنه امتیازات مناسبترین روش تشخیص داده شد. نداشتن روش مبنا برای ارزیابی روش های تعیین وضعیت مرتع از جمله مشکلات مطالعات از این نوع است.