بررسی اثرات مزمن لیتیوم بر بافت و هورمون های مترشحه تیروئید و تیروتروپین در موش صحرایی ماده

لیتیوم عنصری از خانواده فلزات قلیائی است که در ترکیبات دارویی به کار رفته و در درمان اختلالات روانی، کم کاری تیروئید و افسردگی کاربرد دارد. این مطالعه به منظور تعیین اثرات مزمن لیتیوم بر بافت تیروئید و هورمون های مترشحه آن و همچنین تیروتروپین در موش صحرایی ماده انجام شد.
در این مطالعه تجربی 48 موش های صحرایی ماده نژاد Wistar مورد آزمایش قرار گرفتند. برای هر گروه به صورت تصادفی 8 عدد موش صحرایی ماده با سه بار تکرار در نظرگرفته شد. به گروه تجربی به مدت 40 روز، یک روز در میان مقدار mg/kg 180 وزن بدن کربنات لیتیوم محلول در آب مقطر، به صورت داخل صفاقی (I.P) در ساعت 8 صبح تزریق می شد و به گروه کنترل به همان نسبت آب مقطر تزریق شد. در پایان 40 روز، موش ها تحت بیهوشی قرار گرفتند و خونگیری از بطن چپ به عمل آمد. پس از خونگیری، غده تیروئید از بدن خارج گردید و پس از انجام معاینات تشریحی، در محلول فرمالین10% عمل فیکساسیون انجام گرفت. سنجش هورمونی سرم خون، به کمک روش رادیوایمنواسی انجام شد. ساختار غده تیروئید به کمک میکروسکوپ نوری، بررسی شد.
بر اساس نتایج پس از تزریق کاهش قابل توجهی در وزن تیروئید گروه تجربی نسبت به گروه شاهد به دست آمد (02/0=P). همچنین کاهش هورمون تیروتروپین (TSH) در گروه تجربی نسبت به گروه شاهد معنی دار بود (003/0P=). این در حالی بود که هورمون های تیروکسین (T4) و تری یدوتیرونین (T3) در گروه تجربی نسبت به گروه شاهد افزایش معنی داری داشتند (001/0P=).
با توجه به اثرات پایدار لیتیوم بر وزن تیروئید و سطوح سرمی TSH، T3 و T4 تجویز محتاطانه تر این نوع از داروها توسط پزشکان ضرورت دارد. همچنین بهتر است قبل از شروع دوره درمان، بیماران را از احتمال ایجاد مشکلات تیروئیدی آگاه نمود.