زیر بنای حقوق گیاهان از دیدگاه قرآنی

از آیات قرآن کریم چند اصل بسیار در مورد گیاهان استخراج می شود که زیر بنای حقوقی آنان را در اسلام را تشکیل می دهد. این اصول می تواند هدایت کننده دانشمندان در رعایت مبانی اخلاق انسانی در مورد گیاهان بطور اعم و گیاهان داروئی بطور خاص باشد.
در این مقاله از منابع و کتب الکترونیکی مانند بانک اطلاعاتی Pubmed و منابع غیر الکترونیکی مانند قرآن کریم، تفاسیر المیزان و نمونه و کتب فقهی اسلامی مانند وسایل الشیعه استفاده شده است.
1- اصل خلقت: در آیاتی از قرآن کریم از تعابیری مانند «مایه عبرت»، «مایه شادی و بهجت» استفاده شده است. یکی از اهداف ذکر خلقت گیاهان در قرآن، یادآوری قدرت و حکمت خدا است 2- حق حیات: گیاهان مخلوقات خداوند و دارای حق زندگی هستند. بنابراین انسان مجاز به پایمال کردن این حقوق نیست.3 - اصل عبادت: بر اساس آیه 18 سوره حج، مفهوم عبادت و سجده اشاره به تسلیم گیاهان در برابر تصمیم خداوند و در مسیر منافع انسان است. 4 – درک وشعور: آزمایشات تجربی نشان داد که گیاهان نیز از سطح بالایی از درک وشعور از وضعیت خود و محیط پیرامون برخوردار هستند. 5- اصل جزا و رستاخیز: از دیدگاه فلسفه اسلامی معاد در مورد هر موجودی به معنی صعود به یک سطح بالاتر است. یرای گیاهان این ارتقای درجه عبارتست از خورده شدن توسط یک حیوان و یا انسان و تبدیل شدن به جزیی از آن موجود.در ضمن گیاهان نیز از دو روح از چهار روحی یعنی روح حیاتی و روح نباتی را دارا هستند از دیدگاه اسلام گیاهان هرچند قوه ناطقه و عاقله انسانی را ندارند ولی از درک و شعور بهره مند بوده و از احساسات و عواطف برخوردار هستند. به همین علت فقه اسلامی- انسان را مجاز به تخریب زندگی گیاهی نمی داند ودر صورت استفاده دارویی از گیاه بهتر است، عضو موثره گیاهی مستقیما توسط بیمار خورده شود تا گیاه جزوی از وجود انسان شود.