مقایسه تغییرات سیتوکینهای پیش التهابی و ارتباط آنها با شاخص های خون در گاوهای سالم و آلوده به تیلریا آنولاتا در شهرستان ارومیه

تیلریوز بیماری تک یاختهای خونی و لنفوسیتی بوده که با علائم تب، زردی، کمخونی و مرگ در گاو دیده میشود. در بروز علائم بیماری واکنش التهابی نقش داشته که خود وابسته به تولید شاخصهای پیش التهابی است. در سال 1390 تعداد 26 و 68 راس گاو سالم و بیمار پس از انجام معاینات بالینی و انگل شناسی انتخاب گردیدند و شاخص های هماتولوزی و ایمونولوزی اندازه گیری شدند. ابتدا پارازیتمیدر خون محیطی گاوهای بیمار تعیین شده و سپس خون وریدی حاوی EDTA برای تعیین مقادیر هماتوکریت، هموگلوبین، تعداد لکوسیت ها، میزان پارازیتمیو نیز نمونه سرم برای اندازه گیری مقادیر -وTNF و، -و IL1 و 3-وIL جمعآوری شدند. نتایج بدست آمده با مقادیر پارامترهای فوق الذکر در گاوهای سالم و فاقد آلودگی مقایسه شدند. بر حسب تعداد اریتروسیتهای حاوی انگل تیلریا مشاهده شده در هر شان میکروسکوپی (5-1، 10-6 و 20-11 درصد گلبولهای قرمز) دام های مبتلا به سه گروه پارازیتمی خفیف، متوسط و شدید تقسیم شدند. پراکندگی و درصد گاوهای با پارازیتمیخفیف، متوسط و شدید شامل 53 راس (9/77%) آلودگی خفیف، 9 راس (3/13%) متوسط و 6 راس (8/8%) شدید بودند. بر این اساس بیشترین تعداد دامهای مبتلا در گروه با آلودگی خفیف و کمترین تعداد در گروه با آلودگی شدید قرار داشتند که این اختلاف بین گروه های پارازیتمی معنی دار بود (0.01 >P). کمترین درصد هماتوکریت و غلظت هموگلوبین و نیز بالاترین غلظت -وTNF و، -و IL1 و 3-وIL و بیشترین تعداد لکوسیتها در آلودگی شدید به تیلریا مشاهده شدند؛ ولی تعداد مونوسیتها در آلودگی متوسط بیشتر بودند. کمترین تعداد برای لکوسیتها و پایین ترین غلظت -وTNF و، -و IL1 و 3-وIL در آلودگی خفیف مشاهده شدند. در مجموع دامهای تحت مطالعه، میانگین درصد هماتوکریت و هموگلوبین با افزایش شدت آلودگی کاهش یافته و برعکس تعداد لکوسیتها و غلظت سیتوکینهای پیش التهابی افزایش می یابند. آنالیز واریانس یکطرفه تفاوت معنی داری تعداد لنفوسیتها و مونوسیتها و نیز مقادیر شاخص های پیش التهابی گرو ه های گاو با آلودگی های خفیف، متوسط و شدید را در (0.05 >P) و (0.01 >P) نشان داد. حداقل غلظت سیتوکینهای پیش التهابی در گروه کنترل و حداکثر آنها در گروه با آلودگی شدید به تیلریا مشاهده گردید. بین درصد هماتوکریت و غلظت هموگلوبین با شاخص های پیش التهابی ارتباط معکوس و معنی دار (0.01 >P) بوده و بین شاخص های پیش التهابی ارتباط مستقیم و معنی دار (0.01 >P) مشاهده شد. شاخص های پیش التهابی با تمامی پارامترهای خون به استثناء درصد هماتوکریت و هموگلوبین در ارتباط بودند. بالاترین ضریب همبستگی بین شاخص های پیش التهابی (89/0=r) و پائین ترین آنها بین پارامتر های لکوسیتی (22/0=r) دیده شدند. نتیجه اینکه سیتوکینهای پیش التهابی پاسخی مناسب در عفونتهای تیلریا بوده و میتوانند نشانگرهای مناسبی در ارزیابی گاوهای مبتلا به تیلریا آنولاتا باشند.