اخلاق در فرایند پژوهش علمی

در تمامی پژوهش های علمی، رعایت فرایند علمی پژوهش، امری ضروری و غیرقابل انکار می باشد که بایستی توسط همه پژوهشگران مورد توجه قرار گیرد. پژوهش علمی، زنجیره ای به هم پیوسته از حلقه هایی است که برای استحکام آن ضمن اینکه تمامی حلقه ها باید وجود داشته باشد، هر حلقه بایستی به صورت محکم و قوی باشد تا سبب استحکام کل زنجیره پژوهش گردد. اخلاق در هر پژوهش علمی، مانند چتری است که بر این فرایند سایه افکنده و باعث تقویت آن می گردد. اخلاق در پژوهش تضمین کننده کیفیت در انجام پژوهش بوده و به پژوهشگر کمک می کند تا تمامی این فرایند با دقت دو چندان به انجام برساند. مقاله حاضر با رویکردی نوین به این مهم اشاره نموده و سعی دارد به شکل گسترده به رعایت اخلاق برگرفته از آموزه های دینی و همچنین استانداردهای روز دنیا در مراحل فرایند پژوهش علمی بپردازد نقش تحقیق و پژوهش درست، در بالابردن همه جانبه جایگاه علمی جامعه بدیهی بوده و رعایت شرایط اجرای پژوهش خوب بر عهده محققان و پژوهشگران می باشد. پژوهشگران باید در رابطه با فعالیتهای پژوهشی خود در برابر خداوند سبحان، خود، دانشگاه، پژوهشگاه یا محل انجام پژوهش، همکاران، دانشجویان و جامعه علمی پاسخگو باشند. در این راستا، ضمن آگاهی و رعایت اصول علمی حاکم بر فرایند پژوهش، بایستی مطابق با مبانی اخلاق پژوهشی عمل کرده و در راه تعمیق و گسترش این اصول و مبانی کوشا باشند. آشنایی با وظایف اخلاقی در پژوهش و همچنین سوء رفتارهای احتمالی در هر مرحله از فرایند پژوهش نخستین گام موثر در راه افزایش اخلاق مداری در پژوهش های علمی می باشد.