مضامین صلح نامه های مسلمانان صدر اسلام با اهالی شام

مسلمانان صدر اسلام، در فتح سرزمین ها از جمله شامات، صلح نامه های بسیاری منعقد کرده اند. واقعیت های سیاسی، فرهنگی، اعتقادی، اقتصادی و اخلاقی طرفین در این صلح نامه ها بر ما پنهان است و به صورت مستقل، کم تر به مضامین آن ها، پرداخته شده است. نوشتار حاضر، در پی یافتن پاسخ به این سوال است: صلح نامه های منعقده بین مسلمانان و اهالی شام، چه مضامین و محتوایی داشته-اند؟(سوال) این صلح نامه ها برحسب اوضاع زمان و مکان، مضامین اقتصادی، اجتماعی و دینی مشترک و نیز متفاوت داشتند.(فرضیه) نشان دادن گسترش اسلام با صلح بیش تر و جنگ کم تر، هنوز هم در دفاع از اسلام ضرورت دارد.(هدف) دست یابی به چنین هدفی، با مطالعه تاریخی، توصیفی و تحلیلی منابع دست اول گذشته میسور است.(روش) صلح نامه ها دارای تساهل و تسامح مذهبی با غیرمسلمانان و مضامینی بودند؛ از جمله: امنیت فردی و اجتماعی دو طرف قرارداد، تامین امنیت کلیساها، آزادی مذهبی، هم زیستی دو طرف صلح نامه و در برخی موارد اجبار غیر مسلمانان به ترک شهر، اقدام آنان به جاسوسی به نفع مسلمانان و هم کاری با مسلمانان در قبال نپرداختن جزیه و توجه به امنیت والی جدید.(یافته)