بازنمایی مولفه های هویت فرهنگی ایرانیان در سینمای هالیوود؛ مورد مطالعه فیلم های سیصد، یک شب با پادشاه، اسکندر و سنگسار ثریا

در این مقاله، وضعیت موجود فیلم های آمریکایی ساخته شده پیرامون ایران از سال 1979 به بعد مورد مطالعه قرار گرفت. برای این منظور با استفاده از نظرات صاحبنظران و کارشناسان حوزه سینما و رسانه، مولفه های فرهنگی موجود در چهار فیلم سیصد، یک شب با پادشاه، اسکندر و سنگسار ثریا به عنوان فیلم های دارای مولفه های هویت فرهنگی ایرانیان شناسایی و گزینش شدند و با روش تحلیل محتوای کیفی مطالعه شدند.
موضوع مورد متوجه در این پژوهش پدیده ایران هراسی است که در سال های اخیر، دامنه وسیع تری از رسانه ها، از جمله سینما، را در برگرفته است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، سینمای آمریکا (هالیوود) تولید فیلم هایی با محوریت موضوعاتی چون تاریخ و تمدن ایران باستان، دین و مذهب ایرانیان و در مجموع به چالش کشیدن مسئله هویت فرهنگی ایرانیان را به طور جدی در دستور کار خود قرار داده است.
نتایج این پژوهش حاکی از آن است که هالیوود در مولفه تاریخ فرهنگی، بر دو محور پادشاهان ایرانی و نیروی نظامی تاکید می کند، در مولفه جغرافیای فرهنگی، قلمرو وسیع سرزمین ایران را به تصویر می کشد، در مولفه دین به چهار محور روحانیت، احکام و شعائر اسلامی و دینداران می پردازد، در مولفه زبان، زبان فارسی را در پیوند با زبان عربی قلمداد می کند، در مولفه نظام اجتماعی ایران محورهایی مانند قانونگریزی، بی انضباطی اجتماعی، توحش و بربریت، تبعیض نژادی، مردسالاری، برده داری، ضایع نمودن حقوق زنان، اختلاف طبقاتی و عدم رعایت حقوق بشر را بازنمایی کرده و از منظر شرق شناسی، ایران را به عنوان دیگری غرب مطرح می کند.