تاملی بر ساختارهای فقه مدون امامیه

فقه همانند سایر علوم، دارای ساختارهایی است. این ساختارها در طول حیات فقه، تحولات نه چندان گسترده ای یافته است. این پژوهش، ساختارهای فقه استدلالی متقدم را معرفی و بررسی می کند که فقیه بر اساس آن ساختار، فقه خود را نگاشته است، نه ساختارهایی که در حد یک طرح، باقی مانده است. بنا بر استقصای نگارنده، ساختارهای فقه نگاشته1، چهار نوع هستند و بقیه در حد طرح پیشنهادی، باقی مانده اند. این ساختارها عبارتند از ساختار حلبی در «الکافی فی الفقه»، ساختار سلار در «مراسم»، ساختار محقق حلی در»شرایع الاسلام«، و ساختار فیض کاشانی در «مفاتیح الشرایع». این ساختارها بر اساس ملاک های سه گانه ساختاربندی «ملاک های منطقی»،»ملاک های فلسفه فقهی«، و»ملاک های درون فقهی«، ارزیابی می شوند و نقاط قوت و ضعف آن ها بیان می گردد.