بررسی ساختار جوامع، تنوع گونه ای و نقشه پراکنش علف های هرز مزارع گندم دیم کرمانشاه

به منظور شناسایی تکمیلی و تعیین پراکنش علف های هرز مزارع گندم دیم استان کرمانشاه، 58 مزرعه در 7 شهرستان طی سال های1381 تا 1388 مورد بررسی قرار گرفت. مشخصات گونه های مختلف علف هرز به تفکیک جنس، گونه مورد بررسی قرار گرفت. پس از انجام مطالعات میدانی، تراکم، فراوانی، یکنواختی و میانگین تراکم هر گونه، شاخص غالبیت، شاخص تنوع شانون- وینر و شاخص سیمپسون ارزیابی شد. در مزارع گندم دیم استان کرمانشاه 64 گونه گیاهی به عنوان علف هرز مطرح و ازاین میان 11 گونه مربوط به باریک برگ ها و 53 گونه متعلق به پهن برگ ها می باشد. خانواده های گندمیان (Poaceae)، بقولات (Fabaceae)، کاسنی (Asteracea) و روناس (Rubiaceae) به ترتیب با 57، 35/5، 34/6 و 8 درصد شاخص اهمیت هر خانواده گیاهی (FIV) بیشترین اهمیت را در خانواده های گیاهی داشتند. بر اساس نتایج بدست آمده در مورد علف های هرز غالب مزارع گندم دیم شهرستان های استان کرمانشاه، می توان گفت که پهن برگ های غالب مزارع گندم آبی استان کرمانشاه به ترتیب اهمیت عبارت بودند از بی تی راخ (Galium tricornatum)، ماشک زرد (Vicia hyrcanica) و جغجغک (Vaccaria pyramidata) و بابونه (Anthemis cotula). باریک برگ های غالب مزارع گندم دیم استان کرمانشاه به ترتیب اهمیت عبارت بودند از یولاف وحشی زمستانه (Avena ludoviciana)، جودره (Hordeum spontaneum) و علف پشمکی (Bromus tectorum). علاوه بر این مهم ترین رستنی های مزاحم قبل از برداشت گندم دیم در این استان عبارت بودند از شیرین بیان (Glycyrrhiza glabra)، پیچک صحرایی (Convolvulus arvensis) و گلرنگ وحشی (Carthamus oxyacanthus). شاخص تنوع شانون- وینر نشان داد بیشترین تنوع گونه ای در کرمانشاه به میزان2/67 و کمترین تنوع گونه ای در سنقر و سرپل ذهاب به ترتیب به میزان 1/8 و 1/9 می باشد.