قضاوت و دادرسی زنان در اسلام

با تشکیل حکومت دینی و اسلامی، یکی از موضوعات مورد توجه، مساله «منع یا جواز قضاوت زنان و عهده داری منصب صدور حکم در محاکم» می باشد. پرداختن به این موضوع امروزه از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است زیرا از جهت موازین بین المللی حقوق بشر این منع نوعی تبعیض به زنان تلقی می شود و از طرف دیگر نهضت فمنیسم امروزه آن را محرومیت نوع زنان از حقوق مدنی و اجتماعی می داند و از این جهت حقوق اسلامی را مورد طعن و انتقاد قرار داده اند.
آنچه که مسلم است در بین فقهای اسلامی - شیعه و سنی - رای رایج و شایع منع قضاوت زنان از اشتغال به منصب قضا می باشد و در استدلال بر این رای به ادله نقلی - قرآن، روایت ها، اجماع - و ادله عقلی استشهاد کرده اند، البته در طرف مقابل رای به جواز - به طور مطلق یا به تفصیل - احراز این منصب توسط زنان نیز مطرح گردیده است که به طور عمده در بین اهل سنت بدان برمی خوریم.
نگارنده در این مقاله، بر این باور است، گرچه ادله منع به شکل قابل ملاحظه ای قابل خدشه می باشد اما در مجموع رای به جواز مطلق قضاوت زنان نیز بسیار جسورانه است. با توجه به همه جرح و تعدیل ها رای به جواز تصدی منصب قضا توسط زنان - البته پس از احراز سایر شرایط و اوصاف قاضی - نسبت به زنان در رابطه با مسائل ویژه آنان و در اموری که حق شهادت دارند آن هم در بین زنان مستعد نبوده و از قوت قابل تاملی برخوردار است.