تحلیل مکانی- فضایی مکان های قاچاق کالا در شهرستان مریوان با استفاده از روش های تحلیلی- آماری در محیط (GIS)

شهرستان مریوان در سال های اخیر بویژه بعد از جنگ تحمیلی، از رشد جمعیتی و کالبدی قابل ملاحظه ای برخوردار بوده است. این رشد جمعیت بیشتر ناشی از مهاجرت های روستائیان از نقاط مختلف مرزی استان به شهرستان مریوان می باشد. از جمله پیامدهای ناگوار این مهاجرت شکل گیری مناطق اسکان غیر رسمی در اطراف شهر و اقدام به قاچاق کالاها از مرزهای عراق به داخل کشور می باشد. این مقاله با هدف شناسایی و تحلیل مکانی- فضایی مکان های مبادلات قاچاق کالا به منظور تهیه الگوهای فضایی- مکانی تهیه و توزیع کالاهای قاچاق از روش تحلیلی _آماری در محیط GIS در شهرستان مریوان انجام یافته است. جامعه آماری تحقیق بر اساس میزان مبادلات خرید و فروش کالاهای قاچاق کشف شده و غیره مشکوفه می باشد که در یک دوره زمانی 3 ماه در محدوده شهرستان مریوان به وقوع پیوسته است. این روش تحقیق، مبتنی بر بیضی انحراف معیار، آزمون خوشه بندی، آزمون مرکز متوسط، شاخص های نزدیک ترین همسایه، تخمین تراکم کرنل استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد، توزیع مکانی- فضایی جرایم قاچاق کالا در شهرستان مریوان از الگوی خوشه ایو متمرکز پیروی می کند. مرکز میانگین توزیع جغرافیایی نقاط خرید و فروش و توزیع کالاهای قاچاق در شهرستان مریوان بر نواحی روستایی حومه شهر و حاشیه بازارچه مرزی حد فاصل بین مرز ایران– عراق منطبق است. این امر تا حدودی از جابه جایی مرکز میانگین به سمت شمال و شمال غربی شهر مریوان خبر می دهد. مهم ترین مکان های تمرکز قاچاق کالا در این شهرستان بر محله بلوریات، دارسیران، پاساژ آینه واقع در خیابان جمهوری و بازارچه مرزی منطبق است. از دستاوردهای دیگر این تحقیق آن است که ایجاد بازارچه مرزی یا تبدیل بازارچه بزرگ باسماق به مرز بین المللی و ایجاد گمرک رسمی می توانند زمینه ای برای رشد و ارتقاء قابلیت ها و پتانسیل های بیشتری برای ترانزیت کالا در این منطقه را داشته باشد و سبب کاهش بیکاری و قاچاق کالا در این منطقه گردد.