تعیین میزان فورفورال و هیدروکسی متیل فورفورال در شیرخشک های موجود در بازار تهران با روش ریز استخراج مایع-مایع پخشی به همراه کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا

اعمال فرآیندهای حرارتی در حین تولید شیرخشک، آن را در معرض ایجاد دو ترکیب فورفورال (F)و هیدروکسی متیل فورفورال (HMF) قرار می دهد. سمی بودن این ترکیبات حتی در مقادیر بسیار کم به اثبات رسیده است. هدف از این پژوهش، معرفی و بهینه سازی روش ریزاستخراج مایع- مایع پخشی (DLLME) به همراه کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا به عنوان روشی حساس و دقیق جهت شناسایی و تعیین مقادیر بسیار کم فورفورال و هیدروکسی متیل فورفورال در نمونه های شیرخشک می باشد.
عوامل موثر بر استخراج F و HMF مشخص شدند و توسط روش سطح پاسخ بهینه گردیدند. به منظور بهینه سازی، طرح مرکب مرکزی به کار گرفته شد. ارقام شایستگی روش پیشنهادی شامل حد تشخیص، حد تعیین، تکرارپذیری و گستره ی خطی تعیین گردیدند. استخراج و تعیین مقادیر فورفورال و هیدروکسی متیل فورفورال موجود در 22 نمونه ی تهیه شده از داروخانه های شهر تهران با استفاده از روش پیشنهادی انجام گرفت. روش آماری مورد استفاده در این پژوهش آنالیز واریانس یک طرفه بود.
مقادیر بهینه ی مربوط به فاکتورهای موثر بر استخراج F و HMF مشخص شدند. ارقام شایستگی روش پیشنهادی در گستره ی بسیار مطلوب قرار داشت. در پژوهش حاضر، کمترین و بیشترین مقدار فورفورال به ترتیب 0/18 و 20/77 میکروگرم بر گرم و هیدروکسی متیل فورفورال 0/24 و 167/16 میکروگرم بر گرم در نمونه های شیرخشک بود.
روش استخراجی DLLME به همراه کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا با سایر روش های قبلی مقایسه گردید و کارایی بالا و قابلیت اعتماد آن در تعیین مقادیر بسیار کم فورفورال و هیدروکسی متیل فورفورال در نمونه های شیرخشک به اثبات رسید.