بررسی تغییرات زمانی بوم زیست شناختی آب های سواحل دریای مازندران (سال 1391)

این تحقیق به منظور تعیین تغییرات زمانی بوم زیست شناختی (فیتوپلانکتون و برخی پارامترهای محیطی آب) در حوزه جنوبی دریای خزر، سواحل استان مازندران انجام شد. نمونه برداری در اعماق کمتر از 30 متر طی سال 1391 صورت گرفت. نتایج پارامترهای محیطی آب نشان داد که میانگین دمای آب، شوری، شفافیت، pH و اکسیژن محلول به ترتیب برابر 19.46±0.85 درجه سانتی گراد، 12.35±0.13 psu، 2.63±0.18 m، 8.51±0.02 and 6.00±0.07 میلی لیتر در لیتر بوده است. همچنین میانگین درصد ازت آلی بیش از %80 و فسفر آلی 46 درصد و میانگین سالانه سیلیس محلول برابر 0/2 ±9/5 میکرومولار بود. بر اساس نتایج 112 گونه در ساختار فیتوپلانکتونی مشارکت داشته اند و میانگین تراکم فیتوپلانکتون 32 ± 164 میلیون سلول در مترمکعب بود. میانگین تراکم در ماه های دی و اسفند حدودا 5 برابر میانگین تراکم در سایر ماه های مورد بررسی بود. باسیلاریوفایتا با 89 درصد بیشترین درصد تراکم را در بین شاخه های فیتوپلانکتونی دارا بوده است و شاخه های پیروفایتا، سیانوفایتا و کلروفایتا به ترتیب رتبه های بعدی از درصد تراکم را به دست آوردند. بررسی ماهانه نشان داد که اگرچه Chaetoceros throndsenii در سه ماه اول نمونه برداری یعنی ماه های اردیبهشت، تیر و شهریور به عنوان اولین گونه غالب در تراکم فیتوپلانکتون حضور یافت، اما در ماه های آبان، دی و اسفند به ترتیب گونه های Thalassionema nitzschioides، Skeletonema costatum و Pseudonitzschia seriata عمده و غالب گردیده اند. بررسی آماری بیانگر اختلاف معنی دار زمانی در پارامترهای زیستی و غیرزیستی فوق بوده است. ضمن آنکه آزمون همبستگی پیرسون بین درجه حرات آب و یون های آمونیوم، نیترات و فسفر و گونه های عمده در هر ماه معنی دار بوده است. وجود تنش و عدم ثبات در زیست بوم سبب گردیده تا گونه های دارای پتانسیل شکوفایی (Chaetoceros throndsenii و Pseudonitzschia seriata) از تغییرات درجه حرارت و مواد مغذی برای افزایش تراکم خود بهره ببرند.