مقایسه فرایند اشتقاق در دو گونه علمی و محاوره ای زبان فارسی

در این مقاله، فرایند اشتقاق در دو گونه علمی و محاوره ای زبان فارسی مورد بررسی قرار گرفته و سعی می شود با بررسی و مقایسه تعداد مشخصی واژه مستخرج، تصویری از میزان و چگونگی عملکرد فرایند اشتقاق در دو گونه مورد بررسی به دست داده شود. برای این منظور پس از استخراج واژه های مشتق متعلق به دو گونه علمی و محاوره ای زبان فارسی و تجزیه و تحلیل آنها مشخص می شود اولا نظام واژه سازی اشتقاقی در هر دو گونه مورد بررسی بیشتر از چه نوع وندهایی بهره می گیرد، ثانیا میزان استفاده از وندهای اشتقاقی مختلف در این دو گونه چگونه است و ثالثا در مواقعی که به لحاظ صوری یک وند در هر دو گونه مورد استفاده قرار گرفته باشد آیا تفاوتی در نقش و عملکرد این گونه وندها وجود دارد یا خیر. در تعیین چگونگی عملکرد وندها از مدل معنایی لیبر (2004) که توسط رفیعی (1387) بازبینی شده و در بررسی پسوندهای اشتقاقی زبان فارسی به کار رفته، استفاده شدهاست. یافته های حاصل از بررسی عملکرد فرایند اشتقاق در دو گونه مورد مقایسه قرار می گیرد تا در نهایت وجوه افتراق و اشتراکشان مشخص شود. با توجه به بررسی های به عمل آمده به نظر می رسد که علی رغم وجود برخی شباهت ها، فرایند اشتقاق در دو گونه علمی و محاوره ای زبان فارسی در حوزه های یاد شده دارای تفاوت های قابل توجهی است.