تاثیر آموزش برنامه ریزی شده براسترس خانواده بیماران بستری دربخش مراقبت های ویژه بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 1388

بستری شدن یک بیمار دربخش مراقبت های ویژه، استرس روانی اجتماعی زیادی را برای او و خانواده به دنبال دارد. مراقبت ازاسترس خانواده، جزء کاملی ازمراقبت پرستاری دربخش مراقبت های ویژه می باشد. هدف ازانجام این مطالعه، تعیین تاثیرآموزش برنامه ریزی شده درطی چند روز اولیه بستری بیمار در بخش مراقبت های ویژه، براسترس خانواده بیماران بوده است.
مواد و روش ها: این پژوهش، یک مطالعه نیمه تجربی است که بر روی 96 نفر از خانواده بیماران بخش مراقبت های ویژه بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، دریک دوره سه ماهه و به روش نمونه گیری احتمالی متوالی انجام گرفت. آموزش انفرادی براساس نیازهای روانی اجتماعی خانواده بیماران، به منظور کاهش استرس آنان توسط پرستار بخش ویژه، انجام گردید. نیازهای روانی اجتماعی و استرس خانواده بیماران قبل وبعد از آموزش، سنجیده ومقایسه گردید. ابزارگردآوری داده ها مشتمل بر پرسشنامه سه قسمتی بود که قسمت اول شامل خصوصیات دموگرافیک، بخش دوم سنجش نیازهای روانی اجتماعی خانواده بیماران بخش ویژه (CCFNI) و قسمت سوم پرسشنامه سنجش استرس خانواده که برداشتی ازدو پرسشنامه DASS و IES بود. تجزیه وتحلیل اطلاعات با استفاده از نرم افزار SPSS و آمار توصیفی و تست های آماری تی و پیرسون انجام گرفت.
یافته ها: میانگین نیازهای روانی اجتماعی خانواده بیماران در قبل و بعد از آموزش به ترتیب 6/2 ± 44/65 و 3 ± 43/42 بود که اختلاف معنی داری را نشان داد(000/0= p). سطوح نیازهای اکثر نمو نه ها(7/70درصد) درقبل ازآموزش، در حد متوسط بود که این آمار به طرز معنی داری پس از آموزش به 100 درصد رسید(000/0= p). بالاترین میانگین نمره نیازها در قبل و بعد از آموزش، به ترتیب اهمیت در حیطه های اطلاعات، حمایت و ملاقات بود. میانگین استرس خانواده بیماران درقبل وبعد از آموزش، به ترتیب 7/9 ± 06/86 و 8/6 ± 3/43 بود که از نظر آزمون تی، معنی دار گزارش شد(000/0= p). سطوح استرس در 98درصد خانواده ها در قبل ازآموزش، در حد زیاد بود ولی بعد از آموزش، سطوح استرس در 7/92درصد خانواده ها در حد متوسط گزارش گردید(000/0= p).
بحث و نتیجه گیری: نتایج پژوهش، موید آن است که آموزش برنامه ریزی شده در چند روز اولیه بستری بیمار، برکاهش استرس خانواده ها موثر بوده لذا ارزیابی جامع و فراگیر از نیازهای روانی اجتماعی اعضاء خانواده، بایستی به عنوان راهنمای پرستاران جهت برنامه ریزی مداخلات در کاهش استرس آنان مدنظر قرار گیرد.