بررسی اثر اندرکنش تونل-سازه بر نشست ساختمان های سطحی به روش عددی

امروزه با توجه به توسعه ی محیط های شهری و افزایش روزافزون جمعیت و مشکلات ترافیکی شهرهای بزرگ، همواره ساخت فضاهای زیرزمینی به عنوان یک راهکار مدنظر می باشد. ساخت این گونه سازه ها در محیط شهری و با وجود ساختمان های مسکونی بلند مرتبه، مستلزم تحلیل های دقیق اندرکنشی خاک و سازه خواهد بود. تحقیقات قبلی محققان بیانگر تفاوت نتایج ناشی از تحلیل های روش های حل بسته و روش های عددی اندرکنشی می باشد. در این تحقیق تونل نیایش-صدر در شمال تهران به دهانه ی حفاری حدود 14 متر که به روش حفاری مرحله ای درحال حفاری و ساخت می باشد مورد بررسی قرار گرفته است. تونل مورد بررسی در مناطقی از شهر، از مجاورت سازه های سطحی بلند عبور می کند که روش حفاری انتخابی باعث ایجاد تغییرمکان در این سازه های سطحی خواهد شد. در بررسی حاضر به روش عددی و با استفاده از نرم افزار اجزای محدود PLAXIS 2D، به بررسی اثر اندرکنش تونل و سازه ی سطحی پرداخته شده است و عوامل موثر بر این اندرکنش نظیر وزن سازه ی سطحی، سختی فونداسیون مورد بررسی دقیق تر قرار گرفته است. در روش عددی استفاده شده، از مدل رفتاری موهر-کولمب برای خاک و مدل ارتجاعی خطی برای مصالح بتن تونل و سازه استفاده گردیده است. نتایج نشان دهنده ی افزایش نشست ها تا حدود 15% با در نظر گرفتن این عوامل می باشد. با توجه به تنوع سازه ها از نظر نوع، موقعیت قرارگیری و نیز فاصله ی عمودی آن ها با تونل، امکان اختصاص یک مدل خاص برای کل سازه های موجود در مسیر وجود ندارد. هم چنین معیارهای ارزیابی رفتار سازه های سطحی در برابر نشست های ناشی از تونل سازی نیز تنوع زیادی داشته است که نتایح یکسانی نیز از این روش ها به دست نمی آید. در این تحقیق ضمن ارائه ی یک راهکار مناسب برای کنترل رفتار سازه برپایه ی نتایج تحلیل، طی یک مطالعه ی موردی به بررسی موقعیت قرارگیری سازه ها در برابر تونل نیز پرداخته شده است.