بررسی اثر کشت برنج فاریاب بر برخی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک های منطقه گنبد کاووس

برنج از جمله گیاهانی است که نقش اساسی در تغذیه انسان دارد. برنج در این منطقه همچون بیشتر نقاط دنیا به روش غرقاب کشت می شود. غرقاب نمودن خاک و عملیات گلخرابی بسیاری از پارامترهای خاک را تحت تاثیر قرار داده و باعث تغییرات اساسی در بسیاری از خصوصیات خاک می گردد. به منظور امکان بررسی و مقایسه بهتر نقش کاربری بر روی برخی از این تغییرات، تعداد شش نیمرخ در اراضی تحت کشت برنج، کشت دیم و مرتع که از نظر مواد مادری، اقلیم و توپوگرافی شرایط یکسانی داشتند، حفر گردید. پس از تشریح نیمرخ ها، یک سری از پارامترهای مهم و موثر بر روی کیفیت خاک از جمله بافت، ساختمان،OC، CCE، pH، CEC و EC مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که کشت برنج به روش غرقابی و عملیات گلخرابی، باعث تغییر بسیاری از خصوصیات خاک شده است. در لایه سطحی اراضی تحت کشت برنج به دلیل رطوبت و دمای مناسب، فرآیندهای خاک سازی شدت یافته و باعث افزایش میزان رس و CEC گردیده است. درصد آهک در همه ی خاک ها با زیاد شدن عمق افزایش یافته و منجر به تشکیل افق کلسیک شده است. میزان اسیدیته لایه سطحی خاک ها به علت افزایش مواد آلی و دی اکسید کربن ناشی از فعالیت میکروبی کاهش یافته است. هدایت الکتریکی در لایه سطحی خاک اراضی تحت کشت برنج نسبت به خاک های تحت کشت دیم و مرتع به دلیل تبخیر بیشتر آب و بجاماندن املاح افزایش یافته است. بنابراین کشت برنج، با ایجاد محدودیت، کاهش عملکرد گیاهانی که در تناوب کشت با این نبات قرار می گیرندرا به دنبال داشته است.