تعیین قطعات حادثه خیز آزاد راه زنجان - ابهر در شرایط اقلیمی مختلف

تصادفات جاده ای یکی از اصلی ترین عوامل مرگ ومیر و صدمات شدید جانی و مالی محسوب می شود که عوامل متعددی در وقوع آن نقش دارند. یکی از این عوامل مهمی که در ایمنی عبور و مرور موثر است، متغیرهای محیطی و نامناسب بودن شرایط جوی و اقلیمی است. از میان عواملی که در بروز سوانح جاده ای نقش دارند، سهم پدیده های اقلیمی چون یخبندان، بارش، هوای صاف (آفتابی) و... کم نیست. در این مقاله برای اولین بار تاثیر آب و هوا بر تصادفات جاده ای در آزاد راه زنجان – ابهر (که قسمتی از آزاد راه مهم تهران – تبریز) و یکی از محورهای مواصلاتی مهم و پرتردد ایران بوده و نقش زیادی در ارتباط مرکز به شمال غرب کشور، هم چنین اتصال اروپا به آسیای میانه دارد، مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور از دادهای تصادفات روزانه در سال-های 1388- 1387 و هم چنین وضعیت های جوی (ابری، آفتابی، بارانی و برفی) موجود در فرم های کام 113 و 114 مورد بررسی قرار گرفته و براساس فراوانی تصادفات در هر قطعه و در هر یک از شرایط اقلیمی، نقشه پهنه بندی میزان خطر تصادفات با استفاده از ArcGIS ترسیم شده است. طول آزاد راه زنجان – ابهر، 104 کیلومتر است. نتایج حاصل از پهنه بندی و ضریب اهمیت نشان می دهد که 82 درصد تصادفات در شرایط آفتابی، 13/1 درصد در شرایط ابری، 2/8 درصد در شرایط برفی و 1/98 درصد در شرایط بارانی به وقوع پیوسته است. هم چنین کیلومترهای 60 تا 80 و صفر تا 20 دارای بیشترین میزان خطر وقوع تصادفات در اغلب شرایط جوی بوده است. از نظر ساعتی اغلب تصادفات در ساعات 17 تا 19 (مقارن غروب آفتاب و زاویه مایل تابش آن) اتفاق افتاده اند و بیشتر تصادفات در این ساعات به ترتیب از نوع خسارتی، جرحی و فوتی بوده است.