تحلیل موضوعی پایان نامه های کارشناسی ارشد پرستاری: ضرورتی برای ارتقای کیفیت تحصیلات تکمیلی در پرستاری

پایان نامه های دانشگاهی، به عنوان بخش مهمی از برنامه درسی دوره های تحصیلات تکمیلی، از نقش به سزایی در آماده سازی و توانمندسازی فارغ التحصیلان برای مشارکت در فعالیت های پژوهشی برخوردار می باشند. لذا، جهت دهی صحیح و استفاده مناسب از این فرصت، از ارزش بالایی جهت توسعه دانش تخصصی رشته، برخوردار می باشد. این مطالعه با هدف تحلیل موضوعی پایان نامه های مقاطع کارشناسی ارشد رشته پرستاری انجام گردید.
در این مطالعه توصیفی کلیه ی پایان نامه های پرستاری انجام شده در دانشکده پرستاری و مامایی مشهد طی دو دوره ده ساله (221 پایان نامه)، مورد بررسی قرار گرفت. ابزار پژوهش چک لیست پژوهشگرساخته بود که پایان نامه ها را از نظر سال، عنوان، روش پژوهش و جهت گیری تحقیقاتی مورد بررسی قرار داد. روایی ابزار از طریق روایی محتوی و پایایی آن به روش بررسی از طریق ارزیابان مورد بررسی و تایید قرار گرفت. داده ها با استفاده از آمار توصیفی مورد تحلیل قرار گرفت.
جهت گیری پژوهش ها به ترتیب حول محور تاثیر مداخلات درمانی بر مشکلات بیماران و بهبود آن ها (9/38%)؛ تعیین نرم ها، نیازها، مشکلات بیماران و خانواده هایشان (14%)؛ تاثیر آموزش بر آگاهی، نگرش و عملکرد پرستاران، بیماران و خانواده هایشان (8/11%)؛ سنجش آگاهی، نگرش و عملکرد بیماران و پرستاران (1/8%)؛ بررسی و توصیف وضعیت و کیفیت مراقبت ها و خدمات پرستاری (7/7%)؛ عملکرد، بررسی و توصیف بیماری ها، عوارض، شیوع و بروز آن ها و خصوصیات بیماران (2/7%) بود. جهت گیری پژوهش ها بین دهه ی اول و دوم متفاوت بود.
در مجموع یافته های این مطالعه نشان می دهد پایان نامه های مقطع کارشناسی ارشد پرستاری از جهت گیری موضوعی مشخصی برخوردار نبوده و در موارد متعددی نیز خارج از قلمرو حرفه ای پرستاری می باشد. لذا، ضرورت دارد تا دانشکده پرستاری و مامایی مشهد ضمن توجه جدی به این موضوع، نسبت به تعریف مسیرهای تحقیقاتی متناسب با شرایط و نیازهای منطقه ای خود همت گمارند.