اثرات کاربرد پلیمر سوپرجاذب رطوبت در خاک و محلول پاشی اسید هیومیک روی برخی ویژگی های اگروفیزیولوژیکی و عملکرد کمی و کیفی چغندرقند(Beta vulgaris L.) در شرایط مشهد

تنش خشکی محدود کننده ترین عامل در تولید محصولات زراعی در سرار جهان به شمار می رود. به منظور ارزیابی تاثیر محلول پاشی اسید هیومیک و کاربرد هیدروژل سوپر جاذب رطوبت بر کمیت و کیفیت چغندر قند(Beta vulgaris L.)، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده نواری (استریپ اسپلیت پلات) بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی91-1390 اجرا شد. عوامل آزمایشی عبارت بودند از: استفاده از سوپر جاذب رطوبت و عدم استفاده از سوپر جاذب رطوبت به عنوان کرت اصلی، دو دور آبیاری به ترتیب 7 و 10 روزه به عنوان عامل کرت فرعی و استفاده و عدم استفاده از اسید هیومیک به عنوان عامل کرت نواری. نتایج این پژوهش نشان داد که کاربرد سوپرجاذب رطوبت نسبت به عدم کاربرد آن، تاثیر معنی داری بر شاخص سطح برگ، عملکرد قند ناخالص و عدد کلروفیل متر داشت، به طوری که بیشترین مقادیر این صفات (به ترتیب با 4/ 3، 7/ 4 تن در هکتار و 2/ 46) را سبب شدند. محلول پاشیاسید هیومیک سبب بیشترین شاخص سطح برگ (4/ 3) و عدد کلروفیل متر(1/ 45) شد که با دیگر تیمارها، تفاوت معنی دار داشت. دور آبیاری هفت روز، بیشترین شاخص سطح برگ (8/ 3) و عملکرد غده (9/ 24 تن در هکتار) را به دنبال داشت. بیشترین عدد کلروفیل متر (9/ 49) در نتیجه ی کاربرد سوپر جاذب و محلول پاشی اسید هیومیک و دور آبیاری هفت روز حاصل شد. عملکرد ماده ی خشک و تعداد برگ در بوته با عملکرد غده، عملکرد قند ناخالص و قرائت اسپد، همبستگی مثبت و معنی دار (p≤0.01) نشان دادند. بررسی ضرایب همبستگی محاسبه شده بین صفات مختلف نشان داد که به ترتیب بین عملکرد ماده خشک و شاخص سطح برگ، و بین عملکرد ماده ی خشک و عملکرد قند ناخالص همبستگی مثبت و معنی دار وجود داشت. این نتایج تاکید می کنند که هر عاملی که شاخص سطح برگ را افزایش دهد، سبب افزایش عملکرد ماده خشک و در نتیجه افزایش عملکرد قند ناخالص خواهد شد. همچنین، بین عملکرد ماده خشک و قرائت کلروفیل متر و بین قرائت کلروفیل متر و عملکرد غده، همبستگی مثبت و معنی دار وجود داشت. برآورد میزان قند ناخالص بر اساس روش رگرسیون چند متغیره نشان داد که این صفت تحت تاثیر متغیر هایی مثل عیار قند، عملکرد غده و عدد کلروفیل متر قرار دارد (**r=0/87). به طور کلی، نتایج این آزمایش نشان داد که کاربرد سوپر جاذب می تواند سبب افزایش ظرفیت نگهداری آب در خاک و در نتیجه سبب ثبات تولید در شرایط تنش خشکی شود. همچنین، محلول پاشی اسید هیومیک، علاوه بر حفظ سلامت محیط زیست، می تواند سبب افزایش تولید اقتصادی چغندر قند شود.