ترکیب های قالبی فارسی و کارکردهای متنی آن ها در نگارش

توجه روزافزون عبارت شناسان به ترکیب های قالبی در دهه ی اخیر نشان دهنده ی اهمیت کارکردی آن هاست. ترکیب های قالبی، عناصر زبانی پیش ساخته ای هستند که به صورت یک مجموعه، نگهداری و بازیابی می شوند. تا کنون پژوهش های بسیار اندکی درباره ی ترکیب های قالبی در فارسی منتشر شده است. هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی های کارکردی ترکیب های قالبی فارسی و ارتباط آن ها با مهارت نگارش است. در این پژوهش، ترکیب های قالبی در نوشته های فارسی تولیدشده توسط 10 گویشور زبان فارسی از نظر کمی و کیفی مورد بررسی قرار گرفته اند. پیکره ی تولید شده در این پژوهش شامل 100 نمونه نوشته ی فارسی بوده که از نظر کیفیت به کارگیری ترکیب های قالبی از انواع کارکردی مختلف و همچنین سطح مهارت نگارش نمره گذاری شده اند. در بخش کمی، از تحلیل بسامد، تحلیل همبستگی و تحلیل آزمون خی و در بخش کیفی از تحلیل محتوا و مصاحبه های گذشته نگر برای کاویدن پیش فرض ها، تحلیل ها و داوری مشارکان استفاده شده است. نتایج مطالعه ی حاضر نشان می دهد که در وهله ی اول بسامد بالای استفاده از ترکیب های قالبی فارسی لزوما کیفیت نوشتار را بالا نمی برد و در وهله ی دوم بررسی ویژگی های کارکردی ترکیب های قالبی باید با توجه به وجوه بینازبانی آن ها و گاه با توجه به دانش زبان انگلیسی گویشوران فارسی انجام شود. یافته های این پژوهش را می توان در مطالعات زبان شناختی و آموزش زبان فارسی به گویشوران سایر زبان ها مورد توجه قرار داد.