تحلیل مهرهای دوره اسلامی با رویکرد بصری (با تاکید بر مهرهای مدور پادشاهان صفوی)

مهرها از گنجینه های باارزش هنری هستند که مانند هنرهای دیگر در ایران پیشینه ای والا دارند. ثبت مالکیت افراد، مهم ترین هدف به کاربری مهرها بوده است. با ورود اسلام و تقدس قرآن مهرهای تصویری که پیش از این در ایران به کار می رفتند، به مهرهای نوشتاری تغییر یافتند. در دوره صفوی مهرهای پادشاهان نماد اقتدار خسروی بوده سجع حک شده بر آن ها بیشتر عباراتی دربیان هویت شیعی مذهب آنان می باشد که در این راستا مهرهای پادشاهی جلوه های دیداری دیگری یافته اند.
این پژوهش با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی می کوشد تعامل میان کاربرد، شکل و سجع مهرها را تبیین نموده و هماهنگی میان صورت و معنا در ساختار درونی مهرها را بررسی نماید. روش گردآوری اطلاعات و داده ها نیز ترکیبی از روش های کتابخانه ای و مطالعه اسنادی می باشد.
نتایج پژوهش بر از آن است که نوع کاربرد، سجع مهر و مضمون آن بر ساختار داخلی مهرها موثر بوده و حتی در برخی از انواع آن موجب استفاده از قاب بندی شده است. افزون برآن تناسب موجود میان نوع خوشنویسی با زبان سجع مهرها (عربی، فارسی) در ایجاد هماهنگی بین صورت و معنا نقش به سزایی ایفا کرده است. ویژگی های دیداری مهرهای پادشاهان صفوی را می توان در تعامل میان نظام های سه گانه معنایی، کاربردی و ساختاری دید.
1. تحلیل و بررسی دیداری نقوش مهرهای پادشاهان صفوی
2. بررسی عوامل موثر بر ساختار داخلی مهرهای پادشاهان صفوی
1. چگونه تعامل میان کاربرد، شکل و سجع مهرها بر ترکیب بندی بصریان ها موثر واقع شده است؟
2. هماهنگی میان صورت و معنا در ساختار درونی مهرها، چگونه و با چه عواملی ایجاد شده است؟