بررسی تاثیر نهاده های آلی بر ویژگی های رشد، عملکرد و خصوصیات کیفی گیاه دارویی همیشه بهار (Calendula officinalis L.)

گیاه همیشه بهار (Calendula officinalis L.) متعلق به خانواده کاسنی (Asteraceae)، دارای مصارف متعدد دارویی، بهداشتی، آرایشی و غذایی در صنایع مختلف می باشد. به منظور بررسی ویژگی های رشد، عملکرد و خصوصیات کیفی این گیاه در پاسخ به کاربرد نهاده های آلی، آزمایشی در سال زراعی 89-1388 در ایستگاه تحقیقات گروه علوم باغبانی، دانشکده علوم و مهندسی کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. تیمارها شامل کود دامی (25 تن در هکتار)، کمپوست زباله شهری (20 تن در هکتار)، کمپوست قارچ مصرف شده (15 تن در هکتار) و شاهد (عدم مصرف نهاده آلی) بودند. صفاتی از قبیل ارتفاع بوته، تعداد ساقه فرعی، تعداد گل در واحد سطح و قطر گل، وزن تر و خشک بوته، وزن هزار دانه، عملکرد گل و بذر و دو شاخص کیفی میزان اسانس و عصاره گل اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که ورمی کمپوست باعث افزایش معنی دار صفات ارتفاع بوته، تعداد ساقه فرعی، تعداد گل در واحد سطح، وزن هزار دانه، وزن تر و خشک بوته و عملکرد گل و بذر گردید. در حالی که تیمارهای کود دامی و کمپوست زباله شهری در افزایش ارتفاع بوته و تیمار کود دامی در افزایش وزن هزار دانه با تیمار ورمی کمپوست اختلاف معنی دار نداشتند. بیشترین قطر گل و میزان عصاره در تیمار کود دامی مشاهده شد هر چند بین تیمارهای کود دامی و ورمی کمپوست در افزایش این صفات اختلاف معنی دار وجود نداشت. همچنین، کمترین میزان صفات مورد اندازه گیری با کاربرد کمپوست قارچ بدست آمد. بنابراین، با توجه به ضرورت تولید گیاهان دارویی در نظام های کشاورزی کم نهاده و پایدار، به نظر می رسد کاربرد نهاده های آلی در راستای تولید پایدار گیاه همیشه بهار می تواند به عنوان گزینه ای مناسب و جایگزین کودهای شیمیایی مورد توجه قرار گیرد.