نقش داستان و نمایشنامه در رهایی از زبان کنترل شده برای گویش وران به زبان فارسی

آموزش زبان دوم شرایطی دارد که اگر آموزگار و آموزنده آن را رعایت نکنند از رسیدن به هدف بازمی مانند و سبب بیزاری نوآموز از زبان دوم می شود. امروزه، دست کم در دانشگاه های ایران، شاهد نوعی بی رغبتی نسبت به زبان عربی هستیم که یکی از دلایل آن، تاکید بیش از اندازه به متون دشوار کهن، واژگان، و تعبیرهایی بی روح است. بر این اساس، آموزنده عربی، کمتر از تعابیر و واژگان روزمره رایج در میان توده مردم عرب زبان بهره می برد و درنتیجه قادر به ایجاد جو عاطفی و پیوند دوستانه با مخاطب عرب زبان خود نیست؛ به دیگر سخن، این آموزنده بر شیوه ای از گفتار تکیه می کند که ترجیح می دهیم آن را «زبان کنترل شده» بنامیم. وی با این شیوه گفتار تنها می تواند مقصودش را به مخاطب برساند اما از به کارگیری اصطلاح ها و تعابیر مردمی زیبا و اسلوب های کلامی متنوع میان مردم عرب در عرصه اجتماعی، تقریبا ناتوان است. به گمان ما، خواندن متون معاصر عربی به ویژه نمایشنامه ها و داستان هایی که بر عنصر گفت وگو (حوار) تکیه دارند، می تواند برای آموزنده ایرانی چه در گفتار و چه در نوشتار سودمندتر باشد. این متون دربردارنده حجم قابل توجهی از تعابیر و واژگان غیررسمی و روزمره ای است که برای تعارف ها و روابط دوستانه و خودمانی در این زبان مناسب است؛ این، افزون بر نقش تربیتی مهم این متون است. در جستار پیش رو، از نقش داستان و نمایشنامه، و اصطلاح ها و ترکیب های روزمره موجود در آنها برای دانشجویان ایرانی سخن گفته ایم. روان تر شدن زبان گوینده غیر عرب زبان، دوری از شکسته گویی و رهایی از زبان کنترل شده، مهم ترین نقشی است که داستان و نمایشنامه برای وی بازی می کند.