تحلیل های آماری چند متغیره برای صفات نخود(Cicer arietinum L.) در شرایط آبیاری محدود

به منظور مطالعه روابط همبستگی بین صفات زراعی و تحلیل های آماری چند متغیره نخود با عملکرد، جهت معرفی صفات مهم و تسهیل در گزینش واریته های پر محصول در شرایط آبیاری محدود، تحقیقی بر روی هفت ژنوتیپ برتر از نظر تحمل به خشکی در قالب طرح آزمایشی بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 1390-1389، در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه مشهد، به مورد اجرا گذاشته شد. در طی فصل رشد دو نوبت آبیاری انجام شد. اولین آبیاری بعد از کاشت و دیگری در اواخر گلدهی انجام شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس صفات، اختلاف معنی داری در صفات وزن صد دانه، تعداد شاخه های اولیه، تعداد دانه در بوته، تیپ رشدی گیاه، شاخص برداشت و عملکرد دانه مشاهده شد (05/ 0≥P). بیشترین همبستگی با عملکرد دانه را صفات تیپ رشدی گیاه (*44/0r=)، عملکرد بیولوژیک (**64/0r=) و شاخص برداشت (**63/0r=) نشان دادند. رگرسیون گام به گام، صفات شاخص برداشت، روز تا غلاف دهی، تعداد شاخه های اولیه و تعداد دانه در بوته را در مرحله ی اول و صفات روز تا رسیدگی، تعداد دانه در غلاف، تعداد شاخه های ثانویه و عملکرد بیولوژیک را در مرحله ی دوم به عنوان صفات مهم نشان داد. همچنین نتایج حاصل از آنالیز علیت نشان داد که صفات شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیک و صفت تعداد دانه در بوته، شاخص های انتخابی هستند که باید به طور غیر مستقیم، در شرایط کم آبیاری مورد توجه واقع شوند. تجزیه به مولفه های اصلی نیز، پنج مولفه را که بیش از 76 درصد از تغییرات را توجیه می نمود، معرفی کرد.