طرح آمایش سرزمین و شبکه ی شهری جدید حاصل از تقسیم خراسان، بسترساز ایجاد تعادل های ناحیه ای و امنیت اجتماعی در خراسان جنوبی

اکثر کشورهای جهان سوم و از جمله ایران با تمرکز بالای جمعیت و امکانات در شهرهای بزرگ و تسلط الگوی نخست شهری، با عدم تعادل در شبکه فضایی سکونتگاهی مواجه می باشند که این مساله با عدم تعادلهای منطقه ای و ناحیه ای باعث تشدید آسیب های اجتماعی و بالطبع باعث بالا رفتن هزینه های امنیت اجتماعی می گردد. تهیه و اجرای طرح آمایش سرزمین و ساماندهی سکونتگاه ها می تواند تعادلهای اجتماعی را به همراه داشته باشد و زمینه ی نظارت و ایجاد امنیت اجتماعی را فراهم آورد. در این تحقیق استان خراسان قبل از تقسیم بعنوان یک منطقه و خراسان جنوبی به عنوان یک زیرمنطقه مورد مطالعه قرار گرفته است. این تحقیق با هدف تحلیلهای فضایی، با بهره گیری از مدلهای مرتبه-اندازه، الگوی نخست شهری و شاخص مرکزیت، شبکه ی شهرهای استان خراسان را با نظام های حاصله در استان جدید خراسان جنوبی بعد از تقسیم (1383)، مورد تحلیل قرار داده است. روش تحقیق کمی-تحلیلی بوده که جمع آوری اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانه ای و طبقه بندی آنها از طریق نرم افزار Excel انجام گرفت. نتایج تحقیق نشان می دهد که شبکه نامتعادل شهری منطقه ی خراسان، در بعد از تقسیم و در زیرمنطقه ی حاصله تفاوت زیادی را نشان نمی دهد. بنابراین تقسیمات سیاسی-اداری هرچند به تنهایی نمی تواند راهگشای متعادل سازی نظام شبکه ی سکونتگاهی باشد اما می تواند با نظام برنامه ریزی منطقه ای بستر ساز ایجاد تعادلهای درون منطقه ای باشد و این فرصت را طرح آمایش سرزمین در اختیار برنامه ریزان در استان خراسان جنوبی قرار خواهد داد.