ارزیابی پتانسیل گیاهان مرتعی برای گیاه پالایی خاک های آلوده به سرب و روی (مطالعه موردی: اراضی مرتعی اطراف شرکت سرب و روی زنجان)

هدف از انجام این مطالعه بررسی غلظت فلزات سرب و روی در خاک و اندام های هوایی و زیرزمینی گیاهان موجود در مراتع اطراف شرکت ملی سرب و روی زنجان و در نهایت شناسایی گونه های مرتعی دارای پتانسیل گیاه پالایی بود. برای انجام این مطالعه نمونه برداری در خرداد ماه 1393 انجام شد. بخش های هوایی و زیرزمینی 11 گیاه مرتعی از 11 سایت اطراف شرکت سرب و روی زنجان جمع آوری شدند. همچنین نمونه های خاک از این 11 سایت جمع آوری شد. سپس با آنالیز اندام های گیاهان و خاک منطقه، غلظت سرب و روی با استفاده از دستگاه ICP-OES تعیین شد. برای مقایسه غلظت فلزات مورد نظر در سایت های مختلف و در گونه های مورد مطالعه تجزیه واریانس یک طرفه انجام شد. برای تعیین پتانسیل گیاه پالایی گیاهان از شاخص های TF، BCF و BACاستفاده شد. به طورکلی نتایج این مطالعه نشان داد که از بین 11 گونه مورد بررسی، Stipa hohenackeriana، Scariola orientalis، Descurainia sophia، Stachys lavandulifolia وamoenum Echium دارای خاصیت بیش اندوزگر برای سرب و روی از طریق فرآیند گیاه استخراجی بودند. Astragalus effesus فقط برای روی یک گونه بیش اندوزگر بود. از طرفی وجود سرب و روی در خاک بیش از مقدار مجاز، از عمده ترین تهدیدات زیست محیطی است که می تواند اثرات سوء متعددی بر سلامتی انسان و اکوسیستم های طبیعی داشته باشد. بنابراین شناسایی گیاهان بیش اندوزگر سرب و روی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.