تنوع ژنتیکی صفات رویشی و زایشی در ژنوتیپ های مختلف استپی ریش دار Stipa barbata var. arabica در استان اصفهان

به منظور بررسی تنوع ژنتیکی و روابط بین صفات رویشی و زایشی گیاه استپی ریش دار (Stipa barbata var. arabica)،آزمایشی روی 16 ژنوتیپ جمع آوری شده از نقاط مختلف استان اصفهان با استفاده از طرح بلوک های کامل تصادفی و 3 تکرار، در ایستگاه تحقیقاتی شهید فزوه اصفهان طی سال های 1392- 1393 انجام شد. نتایج تجزیه واریانس اختلاف معنی داری میان ژنوتیپ های مورد مطالعه برای همه صفات نشان داد. کلیه صفات به جز طول برگ از وراثت پذیری متوسط تا زیاد (60 الی99 درصد) برخوردار بودند. ژنوتیپ پل کله و ایستگاه میمه با عملکرد علوفه به ترتیب معادل 3129 و 2804 کیلوگرم در هکتار و عملکرد بذر 409 و 265 کیلوگرم در هکتار به عنوان ژنوتیپ های برتر شناخته شدند. عملکرد دانه همبستگی مثبت و معنی داری با عملکرد علوفه داشت. شش مولفه اول در تجزیه به مولفه های اصلی، 83 درصد از کل واریانس متغیرها را توجیه کرد. وزن خشک بوته، وزن بذر تک بوته، عملکرد علوفه و بذر عمده ترین نقش را در تبیین مولفه اول داشتند. در مولفه دوم، ارتفاع در زمان رسیدگی بذر و تاج پوشش، در مولفه سوم طول برگ، در مولفه چهارم طول خوشه در زمان رسیدگی بذر، در مولفه پنجم طول خوشه در آغاز خوشه دهی و ارتفاع گیاه در آغاز خوشه دهی و در مولفه ششم تعداد بذر در خوشه و وزن بذر در خوشه بیشترین اهمیت را در تبیین این مولفه ها داشتند. تجزیه خوشه ای، 12 ژنوتیپ مورد بررسی را در سه گروه مختلف قرار داد که در آن اختلاف های چشمگیری از نظر عملکرد بذر و علوفه بین گروه ها وجود داشت.