مقایسه تاثیر آموزش خودمراقبتی به دو روش چهره به چهره و ویدئوئی بر عزت نفس بیماران مبتلا به نارسایی مزمن کلیه تحت درمان با همودیالیز

عزت نفس در مبتلایان به بیماری های مزمن پایین است، برای بالا بردن عزت نفس در بیماران نقش آموزش را نباید نادیده گرفت. این مطالعه به منظور مقایسه تاثیر دو روش آموزش چهره به چهره و آموزش ویدئوئی بر عزت نفس بیماران مبتلا به نارسایی مزمن کلیه تحت درمان با همودیالیز در مراکز آموزشی- درمانی امام خمینی ره و آیت الله طالقانی شهر ارومیه انجام شد.
پژوهش حاضر، مطالعه ای تجربی از نوع قبل و بعد می باشد. 120 نفر از بیماران مبتلا به نارسایی مزمن کلیه تحت همودیالیز که شرایط ورود به مطالعه را داشتند به صورت در تصادفی انتخاب شدند و به طور تصادفی به سه گروه کنترل (40 نفر) و آموزش چهره به چهره (40 نفر) و آموزش ویدئویی (40 نفر) تخصیص داده شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه عزت نفس روزنبرگ بود که قبل و دو ماه بعد از مداخله در دو گروه تکمیل شد. آموزش چهره به چهره به صورت انفرادی برای هر نفر در دو جلسه 35 تا 45 دقیقه ای، و به فاصله یک هفته آموزش های لازم بر اساس نیازهای بیمار داده شد. همزمان، برای گروه آموزش ویدئویی، سی دی تهیه شده با مفاهیم کاملا مشابه با آموزش چهره به چهره نمایش داده شد. تجزیه وتحلیل داده ها به وسیله نرم افزار آماری SPSS ویرایش 16 و با استفاده از آزمون های آمار توصیفی و استنباطی انجام شد.
نتایج این مطالعه نشان داد میانگین نمره عزت نفس در ابتدا و انتهای مطالعه در گروه کنترل از 62/26 به 37/26 کاهش یافت، این در حالی است که در گروه آموزش ویدئویی میانگین نمره عزت نفس از 95/5 به 12/29 و در گروه آموزش چهره به چهره از 51/4 به 15/29 افزایش پیداکرده است، که این افزایش ازنظر آماری معنادار بود (05/0 P<). در مقایسه دوبه دوی گروه ها آزمون توکی بین دو گروه آموزش ویدئویی و آموزش چهره به چهره تفاوت آماری نشان نداد (449/0 P=).
با توجه به یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که اجرای هر دو روش آموزش چهره به چهره و آموزش ویدئویی باعث ارتقاء میزان عزت نفس بیماران همودیالیزی می شود، بنابراین توصیه می شود که با به کارگیری این دو روش آموزشی و البته با مطالعات بیشتر در خصوص اولویت های آموزشی بیماران همودیالیزی، قدمی سازنده برداشت.