تاثیر عوامل مهاجرت برون قومی و ازدواج بین قومی در میزان مخاطره یا ایمنی زبان ترکی آذربایجانی

ایران کشوری چندقومی است و زبان ترکی آذربایجانی با جمعیت گویشور زیاد، یکی از مهم ترین زبان ها در کشور است. با این حال پژوهش جامعه شناختی جامعی، که وضعیت و موقعیت این زبان را بررسی کند، انجام نگرفته است. تحقیقات انجام شده درباره سایر زبان ها و گویش های ایران، از جمله بلوچی، مازندرانی، بختیاری، و گیلکی نشان می دهد که بیشتر آنها در معرض خطر زوال و انحطاط قرار دارند. با درنظرگرفتن چنین وضعیتی، به نظر می رسد که، علیرغم جمعیت گویشور زیاد، زبان ترکی آذربایجانی نیز شرایط مشابهی داشته باشد و زبان فارسی، زبان مسلط و با منزلت کشور، جایگاه فعلی زبان ها و گویش های ایران را بیش از پیش متزلزل خواهد کرد. برای تعیین صحت یا سقم چنین فرضیه ای، پرسش نامه هایی بین180 زن و مرد، که به صورت تصادفی از مناطق مختلف سه شهر تبریز، اهر و مرند انتخاب شده بودند، جهت پاسخ گویی به 44 سوال برای بررسی تاثیر عوامل مهاجرت برون قومی (مهاجرت به مناطق فارس نشین) و ازدواج بین قومی، در میزان مخاطره یا ایمنی زبان ترکی آذربایجانی، توزیع گردید. تحلیل آماری داده های پرسش نامه ها حاکی از آن است که این عوامل تاثیر بسیار منفی در این زبان داشته و باعث قطع انتقال بین نسلی زبان-که مهم ترین عامل و رمز بقای یک زبان محسوب می شود- در خانواده های مهاجران می گردد.