تاثیر غلظت های مختلف بنزیل آدنین، محیط کشت، منابع کربوهیدرات و مواد نیمه جامدکننده محیط کشت بر افزونش شاخساره در زیتون رقم دزفول

زیتون یکی از درختان مهم میوه در ایران است و سطح زیر کشت آن در 15 سال گذشته حدود 30 برابر شده است. رقم دزفول، یکی از ارقام تجاری زیتون است که در مناطق جنوبی ایران سازگاری خوبی نشان داده و برای روغن گیری و کنسرو سازی مناسب است. ازدیاد رویشی این رقم به دلیل سخت ریشه زا بودن با استفاده از قلمه دشوار و تکثیر انبوه آن را برای کشت در سطح تجاری مشکل نموده است. ریزازدیادی از تکنیک های جدید و قابل اعتماد در سطح جهان است و برای تکثیر رویشی گیاهان در سطح انبوه کاربرد دارد. این پژوهش به منظور مطالعه تاثیر غلظت های مختلف BA، محیط کشت، منبع کربوهیدرات و مواد نیمه جامدکننده محیط کشت بر تکثیر شاخساره زیتون رقم دزفول انجام شد. نوک شاخساره و قطعه های ساقه شاخه های رشد فصل جاری درختان بالغ به عنوان ریزنمونه استفاده شد. براساس نتایج بدست آمده از آزمایش ها، محیط کشت گیاهان چوبی(WPM) دارای دو میلی گرم در لیتر BA و 005 /0 میلی گرم در لیتر IBA برای افزونش شاخساره، بهینه تشخیص داده شد. محیط کشت گیاهان چوبی برای تولید درون شیشه ای شاخساره به طور معنی دار نسبت به محیط کشت های MS یا MS با نصف غلظت عناصر ماکرو برتری داشت. ساکارز به مقدار30 گرم در لیتر مناسب ترین منبع کربوهیدرات برای کشت درون شیشه ای زیتون رقم دزفول بود که از نظر شاخص های طول شاخساره، وزن تر شاخساره و تعداد شاخساره در ریزنمونه به طور معنی دار بهتر از گلوکز و فروکتوز بود. مناسب ترین ماده نیمه جامد کننده محیط کشت فیتاژل به میزان 4/ 2 گرم در لیتر بود.