بررسی موانع مشارکت در فعالیت های بدنی اوقات فراغت معلولان وابسته به ویلچر جنوب شرق کشور

فعالیت بدنی در اوقات فراغت می تواند امید به زندگی را در معلولان افزایش دهد و باعث شادابی، ارتباط با دیگران، مشارکت در کارهای جمعی و جلوگیری از گوشه گیری و کسالت شود. هدف این پژوهش، بررسی موانع مشارکت در فعالیت های بدنی تفریحی افراد وابسته به ویلچر در استان های جنوب شرق کشور بود.
جامعه آماری تحقیق پیمایشی حاضر شامل کلیه معلولان وابسته به ویلچر استان های جنوب شرق کشور و نمونه پژوهش 370 نفر از این جامعه بودند که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسش نامه محقق ساخته «موانع مشارکت در فعالیت های بدنی برای افراد وابسته به ویلچر» بود که روایی صوری و محتوایی آن به تایید استادان گروه مدیریت و برنامه ریزی ورزشی رسید. برای تعیین روایی سازه، از تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد که مقدار شاخص KMO (Kaiser-Meyer-Olkin) و سطح معنی داری آزمون کرویت Bartlett، روایی بالای سازه را تایید نمود. پایایی پرسش نامه نیز با دو روش Cronbach?s alpha و پایایی زمانی تایید گردید. داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و استنباطی و آزمون های Friedman، ANOVA with repeated measures و رویکرد Wilks'' Lambda در نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
بین میانگین رتبه های موانع فردی (166/211 = 2?، 05/0 > P) و ساختاری (715/40 = 2?، 05/0 > P) موثر بر فعالیت بدنی در اوقات فراغت معلولان وابسته به ویلچر تفاوت معنی داری وجود داشت، اما بین میانگین رتبه های موانع فرهنگی- اجتماعی (498/1 = 2?، 05/0 > P) موثر بر فعالیت بدنی تفاوت معنی داری مشاهده نشد. تفاوت معنی داری بین میانگین موانع فردی، ساختاری و فرهنگی- اجتماعی (216/38 = F، 05/0 > P) موثر بر فعالیت بدنی در اوقات فراغت معلولان وابسته به ویلچر بود. میانگین موانع فرهنگی- اجتماعی (91/0 ± 40/3) به طور معنی داری بیشتر از موانع فردی (79/0 ± 96/2) و ساختاری (89/0 ± 06/3) بود. بین موانع فردی و ساختاری تفاوت معنی داری مشاهده نشد (05/0 > P).
معلولان وابسته به ویلچر، بیشتر موانع را در ارتباط با نگاه و دیدگاه جامعه، همکاران و آشنایان خود می دانند. رویکرد حمایتی از معلولان در مشارکت آنان در فعالیت های بدنی اوقات فراغت باید همه جانبه باشد و فقط در ساختارهای فیزیکی و ارگونومیک خلاصه نشود. فعالیت بدنی نیاز اجتناب ناپذیر زندگی است و این نیاز با شرایط زندگی کنونی برای معلولان وابسته به ویلچر بسیار اهمیت دارد.