مقایسه برخی عوامل بوم شناختی موثر در انتشار گونه های Artemisia fragrans Willd. و Artemisia austriaca Jacq. در مراتع جنوب شرقی سبلان

هدف از انجام این مطالعه شناخت عوامل محیطی موثر بر پراکنش دو گونه Artemisia fragrans و Artemisia austriaca در دامنه های جنوب شرقی سبلان بود. بدین منظور 140 مکان انتخاب شد و در هر مکان 5 پلات 1 متر مربعی در طول ترانسکت 40 متری به روش تصادفی- سیستماتیک مستقر و نمونه برداری انجام شد. در تمامی مکان ها برخی عوامل بوم شناختی مانند درصد سنگ و سنگریزه، خاک لخت، لاشبرگ و تراکم گونه های A. fragrans و A.austriaca اندازه گیری شد. نمونه برداری خاک از ابتدا، وسط و انتهای ترانسکت تا عمق 30 سانتیمتری سطح خاک صورت گرفت. سپس، برخی از خصوصیات خاک شامل اسیدیته، کربن آلی، پتاسیم، فسفر، آهک و هدایت الکتریکی و کربنات کلسیم معادل، درصد شن، رس و سیلت، تراکم گونه های مورد نظر و درصد سنگ و سنگریزه، خاک لخت، لاشبرگ نیز اندازه گیری شد. برای بررسی وجود یا عدم وجود تفاوت معنی دار بین اثر عوامل محیطی بر حضور و عدم حضور دو گونه مورد نظر، تجزیه واریانس یک طرفه انجام شد. برای مقایسه میانگین خصوصیات اندازه گیری شده از آزمون دانکن استفاده شد. برای تعیین درجه اهمیت متغیرهای اندازه گیری شده در پراکنش این گونه ها و تایید گروه بندی مکان های نمونه برداری، آنالیز تشخیص مورد استفاده قرار گرفت. با توجه به نتایج حاصل از تجزیه تشخیص، دو تابع به ترتیب 86 و 14 درصد و در مجموع 100 درصد از واریانس کل داده ها را توجیه کردند و به طورکلی 2/94 درصد موارد گروه بندی شده، به درستی طبقه بندی شده اند. در نهایت نتایج این مطالعه نشان داد که لاشبرگ، ارتفاع، بارندگی، دما و همچنین پارامترهای مربوط به خاک مانند کربن آلی، خاک لخت، سنگ و سنگریزه، پتاسیم، درصد شن، سیلت، شیب و جهت جغرافیایی مهم ترین عوامل موثر در انتشار گونه های موردمطالعه هستند.