جذب سرب از پساب صنعتی توسط خاکستر پوسته شلتوک

بحران محیط زیست در چند دهه اخیر در اثر افزایش جمعیت و مصرف بی رویه ایجاد گردیده است. افزایش جمعیت، نیاز به تولید مواد غذایی بیشتر از جمله برنج را در کشورهای مختلف دنیا به دنبال دارد. از فراورده های جنبی شلتوک در کارخانجات برنج کوبی، پوسته شلتوک می باشد که در کشور ما از آن استفاده مطلوبی به عمل نمی آید. تولید سالیانه پوسته شلتوک در جهان حدود 100 میلیون تن و در ایران حدود 45/0 میلیون تن است. از طرف دیگر، مصرف روزافزون کالاها باعث گسترش کارخانجات و افزایش تولید پساب صنعتی می گردد. به دلیل مشکلات بهداشتی و زیست محیطی که این پساب ها ایجاد می کنند، جمع آوری سریع و بدون اشکال آن ها از منابع تولید و سپس تصفیه و دفع آن ها امری ضروری است. از آنجا که عمل تصفیه پساب یک مسئله مهم و اساسی است و موادی که برای تصفیه به کار برده می شود پرهزینه و غیراقتصادی می باشد و هم چنین اثرات درازمدت نامطلوب در محیط زیست باقی می گذارند، استفاده از یکی از مواد آلی طبیعی (پوسته شلتوک)، موضوع تحقیق حاضر است. برای تهیه خاکستر پوسته شلتوک مورد نیاز، پس از مطالعات و بررسی های گوناگون، یک کوره طراحی ساخته شد. آزمایش های مربوطه عبارتنداز: تعیین تغییرات pH پساب در اثر افزودن مقادیر متفاوت (1 و 3 گرم) از انواع خاکستر پوسته شلتوک (تولید شده در درجات حرارتی 250، 350 و 450) در دو زمان تماس مختلف (5 و 60 دقیقه) و میزان جذب سرب.
نتایج نشان می دهد که با افزایش دمای تولید خاکستر، pH پساب نیز افزایش می یابد. در یک دمای معین تولید خاکستر، افزایش مقدار خاکستر در افزایش pH مؤثر است. به طور کلی، جذب سرب از پساب صنعتی با افزایش میزان خاکستر (جاذب) و زمان تماس، افزایش می یابد که از لحاظ آماری نیز معنی دار است (05/0P<). هرچه درجه حرارت تولید خاکستر کمتر باشد، مقدار جذب سرب بیشتر است. این موضوع ناشی از افزایش مقدار کربن فعال موجود در خاکستر در درجه حرارت پایین تر است. بنابراین، درجه حرارت سوزاندن پوسته شلتوک عامل مهمی در میزان کربن فعال تولیدی می باشد. نتایج آزمایش ها حاکی از قابلیت و ارزش اقتصادی فراورده های پوسته شلتوک است و لازم است امکان به کارگیری آن به عنوان جاذب و مکمل در تصفیه فاضلاب های صنعتی مورد توجه قرار گیرد.