بررسی انتقال ویروس در محیط متخلخل اشباع به کمک مدل Hydrus-1D جهت تعیین حریم چاه

منابع آب زیرزمینی که مهم ترین منبع تولید آب آشامیدنی هستند، ممکن است از طریق تغذیه مصنوعی با فاضلاب یا آب سطحی، چاه های جاذب، نشت از مخازن سپتیک یا نشت از لوله های فاضلاب به میکروارگانیسم های بیماریزا آلوده شوند. بنابراین، برای محافظت از منابع آب زیرزمینی باید فاصله مناسبی را بین منبع آلودگی، آب زیرزمینی و چاه های تامین آب درنظر گرفت. برای اطمینان از تولید آب آشامیدنی سالم، زمان و فاصله سفر مناسبی برای ویروس مورد نیاز است. یکی از راه های مؤثر ارزیابی اثر عبور از خاک در محاسبه کاهش غلظت میکروارگانیسم ها، مدل سازی ریاضی مسئله است. مدل ریاضی انتقال میکروارگانیسم ها نظیر باکتری و ویروس در به کارگیری و شناخت فرایندها مفید خواهد بود. مدل می تواند برای تعیین محل چاه های جاذب فاضلاب نسبت به چاه های آب شرب، تعیین محل مخازن سپتیک و تعیین محل دفع لجن در زمین های کشاورزی به کار رود. در این مقاله، میزان کاهش غلظت ویروس در مراحل عبور از چاه جاذب تا آب زیرزمینی و سپس حرکت با جریان آب زیرزمینی به عنوان تابعی از زمان و فاصله سفر به کمک مدل عددی برای انواع گوناگون خاک نفوذپذیر (ماسه، ماسه لومی و لوم ماسه ای) باتوجه به موقعیت آب زیرزمینی و هندسه آبخوان نمونه مورد بررسی قرار گرفته است. پارامترهای ورودی مدل از مطالعات و مقالات قبلی استخراج گردیده و میزان فاصله ای که غلظت ویروس به حد مجاز آب شرب می رسد، تعیین شده است. نتایج مدل سازی نشان می دهد که حریم ایمن چاه جاذب در خاک های ماسه ای، ماسه لومی و لوم ماسه ای به ترتیب برابر 29، 18 و 6 متر می باشد. مدل مورد استفاده، مدل HYDRUS-1D می باشد که حرکت یک بعدی جریان آب، حرارت و آلاینده ها را در محیط متخلخل اشباع شبیه سازی می کند