تحقیقات ایران شناسی چند واژه اصیل فارسی و معادل آن در ایرانی میانه

از آنجا که در درس زبان های ایرانی باستان و میانه افتخار شاگردی پروفسور مری بویس را داشتم، به عنوان سهم ناچیزی در مجموعه مقالات اهدایی به ایشان، درباره چند واژه جالب فارسی، که در متون کلاسیک فارسی عمدتا چاپ شده در سال های اخیر آمده اند، بحث می کنم. در فرهنگ های فارسی، غالب این واژه ها یا نیامده اند یا تحریف شده اند.
اندمیدن «حسرت خوردن»: مرد همواره به اول کار خود می گردد و به آن می اندمد و از خوشی ها باز می خواهد... (طبقات الصوفیه، 45). قس فارسی نو اندمه «به یاد آوردن غم گذشته» (لغت فرس). این فعل متناظر است با پارتی ’ndm- «آه کشیدن». (GHilAiN 1939, 56; BoycE 1977,12)بدست / پدست بستن «تهدید کردن، مرعوب کردن»: بدست می بندی ترجمه توعدون عربی «تهدید می کنید» (تفسیر شنقشی، 186). این واژه همچنین در ترجمه چاپ نشده ای از قرآن مجید به کار رفته است (نسخه خطی شماره 54 آستان قدس، سوره 54 آیه های 16، 18، 21، 30، 37، 39) در ترجمه نذر «بیم، هراس». این واژه مطابق است با پهلوی padist burdan «تهدید کردن» (Bûndahishn 5. 15; 6.5. etc.)؛ padist-bar «تهدید کننده» (D?nkard, 105. 14)؛ padist?g «تهدیدآمیز» (Ibid, 228.20)؛ padist burd?r?h «تهدیدآمیزندگی» (Ibid, 228. 22)؛ padist?dan «تهدید کردن» (Ibid, 283. 4; 391. 5)؛ padist?dan «تهدیدکردن» (Z?dspram, 1. 7)؛ padist?h «تهدید، ارعاب» (Datistan-i Dinik, 79. 12)؛ paêwast[an] «تهدید، ارعاب» (?kand- Gum?n?k Vi??r 11. 124)؛ paêwast[an] «تهدید می کند» (Ibid, 11. 268). برخی از عبارت های دینکرد و شکند گمانیک به آیه هایی از قرآن مجید که در آنجا کافران تهدید به عذاب الهی شده اند اشاره می کند (BAUSANi 1957, 455-462). درباره واژه پهلوی ZAEHNER, BSOS IX, 582? padist. این واژه مرتبط است با پارتی و فارسی میانه ترفانی pdyst «قول، وعده» (SUNdERMANN 1973..., IV, 130)، زبور پهلوی ptst(131. 2) [y]، پارتی و فارسی میانه ترفانی pdyst''w- «قول دادن»؛ پارتی pdystwd «موعود» و جز آن (BoycE 1977, 69). در مورد تحول معنائی این واژه قس عربی وعده «قول» و وعید «تهدید، ارعاب»، نذر «عهد، قول» و نذر «بیم»...