برون سپاری خدمات بیمارستانی: درس های یک تجربه

با شروع اجرای برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور در سال 1379، سیاست برون سپاری خدمات بیمارستانی به شکل گسترده ای استفاده شد. از سال 1384 به بعد رویه معکوسی آغاز شد. شرکت های خصوصی لغو قرارداد شدند و غالب کارگران آن ها به استخدام وزارت بهداشت درآمدند. بدین ترتیب، سیاست برون سپاری به اهداف اولیه خود مبنی بر کوچک سازی ساختار نظام سلامت و بهبود کارایی دست پیدا نکرد. هدف پژوهش حاضر، بیان درس های این تجربه بود.
این مطالعه، یک مطالعه کیفی بود که داده های آن با بررسی اسناد (قراردادهای) بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران و همچنین مشاهده و انجام مصاحبه با ده نفر از افراد مطلع اعم از روساء و مدیران بیمارستان ها، کارشناسان ستادی، پیمانکاران و کارگران جمع آوری شد. داده ها از طریق روش کیفی«تحلیل چهارچوب»، جمع بندی و تحلیل گردیدند.
دلایل عدم موفقیت سیاست برون سپاری در چهار موضوع اصلی و هشت زیرموضوع به شرح زیر خلاصه گردیدند:1- دلایل مرتبط با کارفرما (بیمارستان): ضعف در طراحی، تنظیم و نظارت بر قراردادها و دخالت در امور اجرایی پیمانکار 2- دلایل مرتبط با بخش خصوصی (پیمانکاران): ضعف توان مدیریتی و تخصصی و توجه به منافع کوتاه مدت 3- دلایل مرتبط با کارگران: اعتراضات کارگری 4- دلایل مرتبط با فضای سیاست گذاری: تفاوت بسیار زیاد شرایط کاری کارکنان رسمی و کارکنان شرکتی و مشکلات مربوط به مدیریت عدم موفقیت سیاست برون سپاری به دلایلی برمی گردد که همه آن ها کم و بیش معلول ضعف نظام مدیریت دولتی هستند. در واقع توان و کارایی بخش خصوصی هنگام ورود به بخش دولتی با قید محدودیت پتانسیل مدیریت دولتی مواجه می شود. برای کسب نتایج بهتر در برون سپاری، قبل از واگذاری فعالیت ها یا همزمان با آن باید به فکر تحول نظام مدیریت دولتی بود.