انیمیشن ها، فضای مجازی و هویت جهانی: مطالعه موردی وبلاگ های دختران ایرانی

این مقاله نتیجه پژوهشی است که به مطالعه نقش انیمیشن ها در هویت جهانی دختران ایرانی در فضای مجازی پرداخته است. این مقاله، قصد دارد تا نقش انیمیشن ها را در شکل گیری هویت جهانی مخاطبان دختر و بازنمود آن را در فضای وبلاگ ها مورد مطالعه و بحث قرار دهد. این مطالعه از آن جهت اهمیت داردکه از یکسو کودکان و نوجوانان بسیاری در ایران وقت خود را صرف تماشای انیمیشن هایی می کنند که هر کدام منابعی جذاب و قدرتمند برای ساخت هویت آن ها محسوب می شوند. اغلب این انیمیشن ها توسط چند کشور و کمپانی خاص تولید شده اند و حاوی پیام هایی از فرهنگ کشورهای تولید کننده می باشند. از سویی دیگر، گسترش رسانه ها و به خصوص اینترنت و تغییراتی که در ارتباطات افراد ایجاد کرده بسترهایی را پیش روی همه و از جمله نوجوانان گشوده است که چالش هایی در بحث هویت را به دنبال دارد. چارچوب نظری این پژوهش برگرفته از نظریات «کاستلز»، «گیدنز»، «استوارت هال» در زمینه هویت و نظریات «ریتزر» در زمینه جهانی شدن فرهنگ می باشد که در پایان نتیجه گرفته ایم که شرایط جهانی شدن بر هویت خاطبین انیمیشن ها اثر می گذارد. برای آزمون این مدعا روش تحقیق در این پژوهش را مبتنی بر تحلیل محتوای کیفی تنظیم کردیم. به منظور اجرای تحلیل محتوای کیفی 20 وبلاگ متعلق به دختران ایرانی سنین 10 تا 15 سال به طور تصادفی انتخاب شده و مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج این تحقیق نشان می دهند که هویت جهانی دختران مورد مطالعه در این پژوهش به واسطه نظام فرهنگی ناشی از انیمیشن ها که آن ها را احاطه کرده شکل می گیرد و در فضای وبلاگ های شان بازنمایی می شود، زیرا ویژگی های فضای مجازی به آن ها این امکان را می دهد با گسترش شبکه های ارتباطی، خود را به عنوان عضوی از جامعه جهانی معرفی کنند و از الگوهای فرهنگ جهانی که بخشی از آن در قالب انیمیشن ها به آن ها ارائه می شود، پیروی کنند. هم چنین مطالعه وبلاگ های دختران مورد مطالعه نشان می دهد انیمیشن ها ابزاری برای یکسان سازی و همگونی فرهنگی در میان دختران مورد مطالعه محسوب می شوند و وبلاگ های آنها فضاهایی هستند که می توان در آن ها نمودهای یکپارچگی فرهنگی را مشاهده کرد.