بررسی اثرات تنش اسمزی و سمیت یونی ناشی از شوری با استفاده از پاسخ های سریع فتوسنتزی گندم دوروم

شوری رشد گیاه را از طریق تنش اسمزی ناشی از وجود نمک در محیط اطراف ریشه و نیز سمیت یونی ناشی از تجمع نمک در برگ ها تحت تاثیر قرار می دهد. ارزیابی ویژگی های فتوسنتزی به عنوان روشی سریع و غیرتخریبی، توان بالایی برای بهبود بهره وری گیاه و تحمل به تنش دارد. به منظور بررسی اثرات تنش اسمزی کوتاه مدت (45 دقیقه) بر ویژگی های فتوسنتزی، چهار رقم گندم دوروم (به نام های کولتر، سکلاوی، کاندیکنز، برکولیا) با تحمل شوری متفاوت، در غلظت های پایین 50 میلی مولار کلریدسدیم و کلریدپتاسیم در آزمایشی گلدانی ارزیابی شدند. تبادلات گازی و به دنبال آن فتوسنتز بلافاصله با آغاز تنش اسمزی ناشی از هر دو تیمار (بهترتیب به میزان 10-15 و 3-5 درصد) کاهش یافتند، اگرچه با گذشت زمان میزان آنها تا حدودی ترمیم یافت. ویژگی های فتوسنتزی بهطور مشابه به غلظت های ایزواسمزی کلریدسدیم و کلریدپتاسیم پاسخ دادند. ارتباط بین غلظت سدیم برگ و پاسخ هدایت روزنه ای هر چهار رقم، 45 دقیقه پس از رویارویی با هر دو نوع نمک نشان داد که هیچ تاثیر ویژه ای از حضور سدیم در گیاه وجود ندارد. در مجموع به نظر می رسد مهم ترین عامل ایجاد پاسخ های فتوسنتزی در استفاده از مواد اسمزی مختلف، در واقع فشاراسمزی ناشی از تنش در فضای اطراف ریشه بوده است نه اینکه اثرات یونی ناشی از سمیت سدیم باشد.