توزیع اجزای فسفر معدنی در خاک آهکی تیمار شده با کود مرغی و فسفر در زمان های مختلف خواباندن

کودهای آلی با تغییر شرایط شیمیایی، فیزیکی و زیستی خاک به طور موثری بر توازن عناصر غذایی از جمله فسفر اثر می گذارند. در این مطالعه تاثیر دو سطح فسفر شامل 100 و 200 میلی گرم بر کیلوگرم از دو منبع کود مرغی و مونوفسفات پتاسیم بر شکل های فسفر معدنی در یک دوره زمانی 90 روزه (5، 15، 30، 45، 60 و 90 روز) مورد بررسی قرار گرفت. شکل های فسفر معدنی شامل فسفر قابل استخراج با آب (H2O-P)، فسفر قابل استخراج با بیکربنات سدیم 5 /0 مولار(NaHCO3-P)، فسفر قابل استخراج با سود (فسفر متصل به آهن و آلومینیوم) و فسفر قابل استخراج با اسید (فسفات های کلسیم) از طریق عصاره گیری متوالی تفکیک و اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که در تیمار شاهد بخش عمده ای از فسفر معدنی خاک به صورت فسفر قابل استخراج با اسید (102-4 /187 میلی گرم بر کیلوگرم) می باشد. کاربرد کود مرغی و مونوفسفات پتاسیم سبب افزایش معنی دار فسفر قابل استخراج با آب، سود و اسید در خاک شد. بعد از کاربرد هر دو منبع آلی و معدنی، شکل های لبایل و نسبتا لبایل (NaHCO3-P و NaOH-P) افزایش و در انتهای دوره خواباندن به پایدارترین شکل فسفر (Ca-P) تبدیل شد. میزان تبدیل فسفر لبایل به شکل غیر لبایل در خاک تیمار شده با کود مرغی کمتر بود که نشان از تاثیرات مثبت این کود در افزایش شکل های لبایل فسفر خاک (NaHCO3-P و NaOH-P) برای یک دوره طولانی تر دارد. همبستگی بالا و معنی دار (P<0.01) بین NaHCO3-P و فسفر قابل دسترس خاک (93 /0-81 /0=r) در تمامی زمان های خواباندن، نشان از نقش مهم این شکل از فسفر در تامین فسفر مورد نیاز گیاه دارد. بر اساس نتایج این تحقیق کاربرد تلفیقی کود مرغی و کود شیمیایی در خاک های آهکی به عنوان راهکار افزایش فسفر قابل دسترس گیاه پیشنهاد می شود.