بررسی تغییرات سطح خواب بذر تاتوره در خاک پس از ریزش از گیاه مادری

به منظور بررسی تغییرات سطح خواب بذر تاتوره در خاک پس از ریزش از گیاه مادری، آزمایشی فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار بر روی علف هرز تاتوره (L. Datura stramonium) در سال 1392- 1391 در شهر کرج به اجرا در آمد. تیمارهای آزمایش شامل، عامل اول رطوبت های مختلف در خاک در سه سطح 1- خاک خشک(H1)، 2- خاک دارای رطوبت متناوب (H2)، 3- خاک مرطوب (H3) و عامل دوم سطوح دمایی در چهار سطح که در واقع شبیه سازی دمای ماه های مختلف از زمان ریزش تا شروع مجدد رشد به صورت تلفیق ماه های آذر و دی (T1)، بهمن و اسفند (T2)، فروردین (T3) و در نهایت اردیبهشت و خرداد (T4)، که بر توده بذر تاتوره اعمال گردید. پس از اعمال هرکدام از تیمارها (به مدت 30 روز)، جهت بررسی تاثیر آنها بر تغییرات سطوح خواب بذر، آزمایشات جوانه زنی در دامنه دمایی 8 تا 35 درجه سانتی گراد انجام گرفت. سپس بر اساس تخمین پارامترها، به بررسی رابطه دما و رطوبت با مدل های جوانه زنی پرداخته شد. نتایج تجزیه واریانس بذرهای تاتوره پس از اعمال تیمارهای رطوبتی و دمایی متفاوت حاکی از این است که تمامی تیمارها به همراه اثرات متقابل آنها دارای اثرمعنی دار بر روی جوانه زنی بذرهای تاتوره می باشند. پارامترهای تابع سیگموئیدی سه پارامتره برای دما و سطوح رطوبتی مختلف، دارای تفاوت الگوی جوانه زنی در بین تیمارهای مختلف می باشد. اثر تیمارهای آزمایش بر شکست خواب و افزایش نرخ جوانه زنی بذر تاتوره بیانگر این بودکه زمانی که بذرها در خاک خشک (H1) قرار می گیرند، افزایش تدریجی دمای محیط باعث افزایش ضریب جوانه زنی در آن ها می گردد که البته این افزایش در برابر دو خاک مرطوب و خاک دارای رطوبت متناوب مقدار ناچیزی داشت. به عبارتی بذرهای تاتوره زمانی که تحت تاثیر سطوح دمایی 4 و 7 درجه سانتی گراد (هرکدام به مدت یک ماه) قرار گرفتند، در هر سه سطح رطوبت خاک از جوانه زنی برخوردار نبودند، اما به تدریج با افزایش دمای محیط به 15 و 23 درجه سانتی گراد در طی چند مرحله، تغییراتی در سطوح خواب بذرها دیده شد و شاهد افزایش تدریجی نرخ جوانه زنی به خصوص در خاک متناوب بودیم.